मिर्गाचा पाऊस
राती पाऊस लै वतत व्हता.सगळीकड गारठा वाढलला.आबाच कुत्र गोठ्यात पिंजराच्या उबीला बसलेलं.म्हातारी झालेली म्हस बी एकटीच रवथ करत बसलेली.हिकड तिकड नुसता काळोख.इजा व्हत व्हत्या,जुना झालेला नी फुगलेला लाकडी दरवाजा कुरकुर वाजीत व्हता.आतल्या आंगाला माई कसलातर इचार करीत हाथरूनात पडलेली. बाहिरच्या सोप्यात आबा घोरत व्हता.
"मिरोग आला खर पेरायची अजून कशाची तयारी न्हाई, इथन तिथंन बचत गटातन पैसे काढल्यात ते बी द्यायचं हाईत.ह्या माणसाला काय आता काम झेपत न्हाई. पोरं काय माघारी पैशे पाटवून दित न्हाईत.कसा संसार व्हणार काय की देवा परमेसोरा!" माई डोळ्याला पदर लावीत व्हती नी आधीच दिवस आठवीत व्हती.
आबा तरणाबांड व्हता तवा गावची शेती करायचा.बैलाची जोडी दणकट सांभाळ केलेली. हातच्या फोडागत जपायचा.सगळं चांगलं चाललेलं खरं मधीच एका मुकादम न त्येच्या कानात कीड घातल्यान नी सगळं वाटोळं झालं.शेतात राब राबून घर भरणाऱ्या बैलासणी त्येन दिल्यानं उसाची गाडी भरायला.दोनी बैलानी गाडी उचलली बी खर डांबरी रस्त्यावर एकट्याचा पाय घसारला नी सगळं इस्काटल.धा जण आलं खर गाडी काय उचलणा.शेवटी त्येचा पाय गेला.न्हाई न्हाई म्हणत बक्षाला आयत कापायला जनावर गावल.जोडी तुटली दुसऱ्याला सस्तात हेड्याला इकला.तवा पासन साडेसाती सुरू. आबाला कुट काम मिळणा.नवीन जोडी घ्याला पैशे न्हाईत.तरी आबा गप बसला न्हाई.कुणाची लाकड फोडाय जा,कुणाच्या घराच्या खाप्र्या बदलाय जा,कवा गंवड्याच्या हाताखाली जा आणि काय काय तर सतरा उसाभऱ्या.तशान दोन पोरासणी मोठ केल्यानं.एकट पुण्यात गेलं नी एकट म्हंबईत.लगीन वऱ्हाड झाली दोघांची बी आणि दोग बी ज्येच्या त्येच्या संसारात गुतली.वर्षातन एकदा आली तर दोग येत्यात,घरात हाय न्हाई ते पोती भरून घेऊन जात्यात.आणल्यानी तर पाव किलो मटण न्हैतर बॉयलर च चिकन.कांजी पाणी खाऊन पशार.तस बी माई नी आबाच्या ताटात वर्षातन दोन तीन दा च मटण असतय.आणलं तर शिपण्याला नी हुंदरुपी ला आणि वाटा दील्यानी तर दसऱ्याला. आबाला तशी आशा न्हाई सोडा खर माई ला लै आशा हाय.चार फोड च खाणार खर जीवाला लाऊन.आबा नी लै उपडी कुठ पडतोय,बलीवल तरी कुणाच्या घरात जाणार न्हाई जेवायला.लै बिलंदर त्या बाबतीत.म्हातारी तिकड नी मी हिकड खाऊ व्हय.तरी बी न्हाई न्हाई म्हटलं तरी माई आशा घालती म्हणून डब्ब्यात बिब्ब्यात चार फोड कवा तर घेऊन जातोय त्यात काय.
आता कसं मधी कोरोना अलता,गाव सगळं शेतात उपडी.ह्येंची बी पोरं अलती खर ज्येचा त्येच्या बायकोच्या म्हाह्यारकड.तिकड जाऊन राबून त्येंची घर भरून गेली दोग बी. राबली तिकड नी जातान इथंन बोजा भरून गेली.
यंदा मातर मे सपला तरी यायला न्हाईत दोग बी.माई आबाला सारखं म्हणी फोन लावून इचारा तरी.आबा कुटला लावतोय फोन.रीचार सपला म्हणून फोन बंद व्हऊन जमाना झाला.त्यात गावात रेंज कुट असती.वरती टेरीस वर गेली तर दोन कांड्या येत्यात.
सकाळ झाली नी आबा यरवाळी उटून मशार घासून त्वांड धून पशार.माई उटली नी चुलीत धुरी करून गोट्यात जाऊन शान माग करून आली. मशार घाशित परसाकड जाऊन आली.तवर मांजरान उडी मारून रात्रीचा भात घरभर केल्यानं.इवून साळोत्यानं गोळा करून माईने गोट्यातल्या बुट्टीत टाकलीन.परड्यात जाऊन पांढऱ्या फुलाची भाजी कोचून घेऊन आली."ह्या माणसाला काय अक्काल हाय काय न्हाई,उटून सकाळ सकाळ गाव दुंडाय पायजे निस्त." गोट्यात जाऊन म्हशीला पेंडी टाकून परत घरात आली.म्हस आटली एकदाच दूध देती ते बी सांज च.फुड्यात कोंडा ठेऊन डीचक भर देती.आबा जाऊन डेरी ला घालतोय.इकणार बिकणार काय न्हाई म्हस.हे शेवटचं जनावर म्हणतोय आबा घरातलं.नंतर कुटला गोटा नी कुटल काय.घरात गळतय खर खापऱ्या परताय पैशे न्हाईत.भीतीवर गळून कवा सांधी सुटत चालली काय कळायला मार्ग न्हाई. सारवून सारवून फुरवाट होती माईची ते येगळंच.
जेवान केलीन नी बियाच भात हाय का बघायला ती गेली सुंद्रा अक्का कड.जातान निस्ती कडी लावून गेली.घरात हाय नी काय म्हणा कुलूप लावून जायाला.जाऊन बगती तर सुंद्रा अक्का घरात कुट.तिला हुडकत माई पार बिलाकात गेली.तिथं आबा गजाली मारत बसलेला." च्या न्हाई पाणी न्हाई हिकडं आल्यासा व्हय?आणि ते पेसाटी च इचारल्यासा काय?" माई आबाला इचारत व्हती.
"तेच बघायला आलेलो खर आवळून घ्याच व्हत म्हणून आलो.झालंय आता जातो घेऊन.भात गावल काय?"
"सुंद्रा आक्का हाय कुट घरात."
"ती बी हीकडच अल्ती बघ निरोप घेऊन."
"ये सुंद्रा अक्का हित हाईस व्हय नी मी गावभर हुडकत फिरालोय.चल भात दे चल."
डोक्यावर पेसाटी घेऊन आबा नी माई सुंद्रा अक्का कड गेलं नी तिथन भात मोजून घेऊन घराकड जायाला निगाली.
"व्हय ओ सोसाटीत देत्यात का बगा की पैशे?"
"व्हय तुझ्या बा नी ठेवलंय.आधीच याज भरा म्हणाल्यात आणि ते देत्यात व्हय."
"आता नी मग पेरायच काय न्हाई यंदा?त्यात ती पोरं बी काय फोन करिनात. आली असती नी तांदूळ करून घेऊन गेली असती.काय कराल्यात काय की."
"त्यासणी काय कमी हाय व्हय.आली तर इवू दे न्हाई तर न्हाई.चल फूड बगून."
दारात येत्यात न येत्यात तवर दारात दोन तीन गाड्या उभ्या नी भाईर लै लोकांच्या चपला.दारात सगळं टाकून दोघं बी घरात पळत गेलं.
"महादू नी इजू,फोन न्हाई काय न्हाई नी हे काय र अचानक मधीचं? नी गाड्या कुणाच्या भाईर?काय बाबा भ्या वाटालय काय हे?"
" ये आई अग बाई शांत बस जरा.ऐक दादा आणि मी ह्या साहेबांकडे काम करतोय आता."धाकटा.
"आणि तुमच्या नोकऱ्या र?" आबान इचारल्यान.
"दोग सुद्धा आता आम्ही पनवेल ला आहे,मोठी रूम घेतली यंदा पाडव्याला!"थोरला.
"आणि पैशे र?"
"हप्त्यावर ओ आबा!"धाकटा.
"आई आबा हे आमचे साहेब.ह्यांचा बिझनेस दूर दूर पर्यंत आहे.मी काय म्हणतोय तुम्ही सुद्धा चला आता आमच्या सोबत."थोरला.
"कुणीकड?नी शेती कोण करणार?पेरणी न्हाई काय न्हाई तुमचं नी मधीच काय हे?"माई.
"माई शेतात काय आहे आता?पैसा आहे तो मुंबईत. दुसरीकडे सुद्धा आम्ही रूम घेणार आहे पुढच्या वर्षी.दोघांना दोन.आता रूम मोठी आहे आपण सगळे राहू तोपर्यंत नंतर पाहिजे तर माई माझ्याकड राहील आणि आबा विजय कडे."थोरला.
"आणि शेता नी घराचं काय? पड पाडायचं काय? नी तांदूळ बिंदुळ त्येच काय,तिकडचं हाब्रिट खाऊन तब्बेत बघा दोघाची."माई.
"आई शेताच काय,आमचं बोलण झालंय चांगली किंमत येतीय आता.नंतर हा रेट मिळणार नाही.आणि घराचं काय,काय शिल्लक आहे ह्यात? मी काय म्हणतोय रेट आहे तसं विकून जाऊ सगळे कायमच मुंबईला.आता तुम्हाला सुद्धा झेपत नाही उगाच कशाला घोर लाऊन घेता दोघं?" थोरला.
"म्हणजे सगळा ईचार करून येवस्ता करून आलाय दोघं."आबा.
"हो आबा आजच जाऊया,आम्ही ते कागदपत्राच बघतो...."धाकटा.
"कसली र कागदपत्र...?" त्येला मधीच तोडत आबा म्हणाला.
"आबा शेताची आणि कसली?" थोरला.
"शेती?कुणाची शेती?"आबा.
"अहो आपली आणि कोणाची?"थोरला.
"ती इकु म्हणता आताच्या आता?"आबा.
"अहो आबा आता म्हणजे आता नाही कागदपत्र करायला आणि सरकारी कामाला वेळ लागतो पण होईल लवकर,साहेबांना त्यासाठी च घेऊन आलोय आम्ही."थोरला.
"तुझा सायेब नी तुम्ही दोघं जावा मसोटित. आमी काय अंगठा दीत न्हाई. आम्हासणी मराण आलं तर हित ईवू दे.खर आमी काय म्हंबैला इत न्हाई नी आमी जिमिन बी इकित न्हाई."आबा.
"अव पोरं काय म्हणाल्यात ऐका तरी..."माई.
"तू गप बस शांते.... आमी पोटाला इंगाळ खाऊन जगालोय तवा आई बा अटावल न्हाईत ह्यासणी.वर्षाला घरात हाय न्हाई ते गोळा करून देतीस,चार पैशे हातावर ठेवल्यात काय दोगानी ईचार? आईराग्याच्या जन्माला जायाची तर कुनब्याच्या पोटाला जन्माला आल्यात ही नी आज घर दार शात इकुन टाकायला उटल्यात नी तू म्हणतीस ऐकून घे!आताच्या आता दोग बी भाईर पडा आम्ही मेलाव की माती द्याला या तवर त्वांड दाखवू नकोसा.जावा."आबा थोरल्याच्या अंगावर धावला.धाकटा मधी पडून त्येण आबाला ढकलल.आबा तोल जाऊन पडला नी त्येची दातकोडी बसली.महादू नी इजू भाईर पडले नी जाऊन गाडीत बसून रवाना झाली.
"आव उठा व.वांज झाली असती तर बर झालं असतं,सगळं करून आखिर वक्ताला कोण कुणाचं न्हाई.उटा ओ.रगात आटवून आमी राबलाव ह्यो दिस बगायला.देवा परमेसोरा घेऊन जा रे आमाला.नको आता काय आमाला पॉट भरल."
आबाची दातकोडी निघाली आणि आबा उटून भीतीला तक्का देऊन बसला.माई बी भीती ला तक्का देऊन बसली.बाहिरन भिजुन येऊन कुत्र माईच्या मांडीजवळ येऊन बसल.गोटयातन म्हस बी हांबरत व्हती.भाहिर मिर्गाचा पाऊस सुरू झाला नी माईच्या डोक्यात अजून बी पेरायला पैशे कुटन आणायचं त्येचा ईचार.
समाप्त.
