भाग २: आरंभाचे गुंफण आणि आरशातील गूढ
रेहा तिच्या खोलीत पोहोचली. खोली प्रशस्त पण साधी होती. कसलीही आधुनिक वस्तू नव्हती – ना टीव्ही, ना वायफाय. फक्त एक
मोठी खिडकी होती जी सरळ तलावाकडे उघडत होती. रेहाने खिडकी उघडली आणि बाहेरच्या शांत वातावरणात स्वतःला हरवून दिलं
शहराच्या गजबजाटातून दूर, या शांत वातावरणात तिला स्वतःच्या अस्तित्वाची आणि तिच्या मनातील रिकाम्या जागेची जाणीव झाली
तिला वाटलं, 'इथे काहीतरी आहे. काहीतरी जुनं, काहीतरी हरवलेलं. आणि ते पुन्हा सापडायला सुरुवात झाली होती…'नवीन चेहऱ्यांची
ओळख आणि संवादाची सुरुवात दुसऱ्या दिवशी सकाळ झाली, आणि रेहा अजूनही त्या अनामिक निमंत्रणाच्या विचारात होती.
नाश्त्यासाठी मुख्य हॉलमध्ये गेल्यावर तिला तिथे आणखी चार लोक दिसले. तेही तिच्यासारखेच गोंधळलेले पण उत्सुक दिसत होते.
"नमस्कार, मी रेहा शर्मा, आर्किटेक्ट," रेहाने स्वतःची ओळख करून दिली.पहिला व्यक्ती, एक उंच आणि बारीक माणूस, थोडासा
घाईत वाटत होता. "मी हर्षद, एक गुंतवणूकदार. खरं सांगायचं तर, हे सगळं माझ्यासाठी वेळेचा अपव्यय आहे, पण मी इथे का आलो हे
मलाही कळत नाहीये." त्याच्या आवाजात एक प्रकारची अस्वस्थता होती.दुसरी व्यक्ती, एक शांत आणि सोज्वळ दिसणारी स्त्री, मंद
हसली. "मी तन्वी, लेखिका आहे. इथे आल्यावर मला खूप शांत वाटतंय, जणू काही मी माझ्या हरवलेल्या शब्दांना पुन्हा शोधत आहे."
तिच्या बोलण्यात एक अदृश्य खोली होती.तिसरा होता समीर, एक तरुण आणि उत्साही व्यक्ती. "मी समीर. तंत्रज्ञान क्षेत्रात काम करतो.
हे ठिकाण पाहून मी थोडा चक्रावलोय, कारण इथे कोणतंही नेटवर्क नाही, पण काहीतरी रहस्यमय आहे हे नक्की." त्याच्या डोळ्यात एक
प्रकारची चमक होती, जणू तो नवीन तंत्रज्ञानाचाच अभ्यास करत असावा.आणि शेवटचा, अर्णव. तो सर्वात शांत होता, पण त्याच्या
डोळ्यात एक प्रकारची उदासीनता दिसत होती. "मी अर्णव. मी एक कलाकार आहे. मला वाटतं मला इथे काहीतरी गमावलेली प्रेरणा
मिळेल." त्याच्या आवाजात एक प्रकारचा थकवा जाणवत होता.सगळ्यांनी एकमेकांशी औपचारिक परिचय करून घेतला, पण
प्रत्येकाच्या मनात एकच प्रश्न होता: 'आपण इथे आहोत, पण का? आणि हे निमंत्रण कोणी पाठवले?' कोणीही याबद्दल थेट बोलत नव्हतं,
पण प्रत्येकाच्या चेहऱ्यावर एक अव्यक्त कुतूहल स्पष्ट दिसत होतं.“
आरंभ” सत्राची सुरुवात आणि संपदाची गूढ उपस्थिती
पहाटेची थंडी अजूनही हवेत होती. 'मन-आराम' रिट्रीटचा दुसरा दिवस सुरू झाला होता, पण वातावरणात एक गूढ शांतता पसरली
होती. नाश्तानंतर,सर्वांना एका मोठ्या लाकडी सभागृहात एकत्र बोलावण्यात आले. सभागृह प्रशस्त होतं, लाकडी भिंतींवरून कोरीव
काम केलेलं होतं, ज्यामुळे एक प्राचीन आणि पवित्र भावना येत होती.त्यांच्यासमोर एक वृद्ध महिला उभी होती – सफेद केस, गूढ डोळे
आणि चेहऱ्यावरचे भाव जे तिचे वय सांगू शकत नव्हते. तिच्या चेहऱ्यावर एक शांत पण तीव्र ऊर्जा होती. तिचं नाव होतं- “संपदा”.
तुम्हाला इथे का बोलावलं गेलं, हे तुम्हाला आज लगेच कळणार नाही," संपदाने हसून म्हटले. तिच्या आवाजात एक प्रकारची जादू होती,
जी मनाला शांत करत होती पण त्याच वेळी कुतूहलही वाढवत होती. "पण तुम्ही निघताना रिकामं नक्की जाणार नाही."संपदाने सर्वांना
एक प्रश्न विचारला: "तुम्ही कोण आहात, हे जर तुमचं नाव, व्यवसाय, ओळख बाजूला ठेवली, तर काय उरतं?"सभागृहात शांतता
पसरली.कोणीही लगेच उत्तर देऊ शकलं नाही. प्रत्येकाने स्वतःकडे पाहिलं, पण नेहमीच्या ओळखीपलीकडे स्वतःला ओळखणं कठीण
वाटलं. ती शांतता संपदाच्या प्रश्नाची खोली दर्शवत होती. हा 'आरंभ' होता – त्यांच्या आत्म-शोधाचा प्रवास इथेच सुरू होणार होता, जे
दिसेल त्याच्या पलीकडे जाऊन स्वतःला ओळखण्याचा.
आरशातील मौन आणि हरवलेल्या आठवणींचेधागे
संपदाने त्यांना दिवसाभरातील वेगवेगळ्या 'आत्म-निरीक्षण' सत्रांबद्दल सांगितले. पहिला सत्र होता 'आरशातील मौन'.सभागृहाच्या एका
बाजूला, रांगेत पाच लाकडीआरसे ठेवलेले होते. हे आरसे साधे नव्हते, त्यांची चौकट जुन्या लाकडाची होती आणि काच थोडी धूसर वाटत
होती. संपदाने सांगितले,"आता तुम्ही प्रत्येक जण या आरशासमोर १० मिनिटं उभं राहायचं आहे. ना हलायचं, ना बोलायचं. फक्त
स्वतःच्या प्रतिबिंबाकडे पाहायचं. बाहेरच्या जगाचा कोणताही विचार मनात आणायचा नाही, फक्त 'तुम्ही' आणि 'तुमचं प्रतिबिंब'."रेहा
सर्वात आधी आरशा समोर उभी राहिली. सुरुवातीला तिला ते विचित्र आणि निरुपयोगी वाटले. पण जसजसा वेळ जात होता, तसतसे
तिला तिच्या चेहऱ्यावरील थकवा, डोळ्यांखाली आलेली काळी वर्तुळे आणि मनात दडलेल्या भावना स्पष्ट दिसू लागल्या. तिला जाणवले
की या आरशात ती फक्त स्वतःलाच नव्हे, तर तिच्या मनातील वादळेही पाहत होती. तिच्या डोळ्यातून नकळत पाणी आले.दुसरे सत्र
अधिकच गूढ आणि भावनिक होते. संपदाने प्रत्येकाला एक लहानसं, जुन्या कपड्याच्या तुकड्यापासून बनवलेलं सुंदर पॅकेट दिलं.
प्रत्येकाने ते उघडताच त्यांना धक्का बसला. आतमध्ये एक वस्तू होती, जी त्यांच्या भूतकाळाशी संबंधित होती आणि जी त्यांनी अनेक
वर्षांपूर्वी गमावली होती किंवा विसरून गेले होते.रेहाला मिळालं – एक तुटलेली लहानशी इमारतीची प्रतिकृती – जी ती लहान असताना
बनवत होती. हे पाहून तिचे डोळे पाणावले.तन्वीच्या पॅकेटमध्ये होती एक जुनी कविता.हर्षदला मिळाला एक चिमुकला प्लास्टिकचा
घड्याळ – त्याच्या वडिलांचं.समीरला एक इलेक्ट्रॉनिक चिप – त्याच्या कॉलेज प्रोजेक्टची.आणि अर्णवला मिळाली एक लहान रंगलेली
कॅनव्हास – त्याच्या पहिल्या प्रदर्शनातील."हे सगळं कोणी, कुठून आणलं?" हर्षद संतप्तपणे ओरडला.पण संपदा हसून म्हणाली, “जे मन
विसरतं, ते ‘मन-आराम’ आठवतं.” तिच्या या वाक्याने सर्वांना विचार करायला भाग पाडले, की ही जागा खरंच काहीतरी खास आहे.
रात्रीचे गूढ आणि एक अनामिक आव्हान
त्या रात्री रेहाला पुन्हा झोप लागली नाही. मनातील विचार आणि ती तुटलेली इमारतीची प्रतिकृती तिला अस्वस्थ करत होती.
खिडकीतून तिला तलावाजवळ काहीतरी हालचाल दिसली. उत्सुकतेने ती चोरपावलांनी बाहेर आली. तिथे अर्णवही होता."तुला पण झोप
नाही का लागली?" रेहाने विचारले. तो फक्त मान हलवतो.दोघंही शांततेत खाली बसतात. अचानक, अर्णव म्हणतो, "कधी कधी वाटतं...
मी कुठेतरी चुकलो आहे… एक मोठा निर्णय… एका जीवाचं आयुष्य गमावल्यासारखं…” रेहा थरकापते. "माझ्याही मनात असंच काही
आहे," ती हळू आवाजात म्हणाली.तेवढ्यात, तलावात एक हलकी लाट उठते… आणि काही क्षणांत, धूसर चंद्रप्रकाशात, एक व्यक्ती
दिसते – जिचा चेहरा स्पष्ट नाही, पण ती त्यांच्या दिशेने येत असल्याचे जाणवते. रेहा आणि अर्णव दोघेही भीतीने उभे राहतात. अर्णव
त्या व्यक्तीच्या दिशेने काही पाऊले पुढे टाकतो – पण रेहा त्याला पकडते. "थांब... हे खरं नाही…"तेवढ्यात, अचानक सर्व प्रकाश बंद
होतो. आसमंतात गडद अंधार आणि भयाण शांतता पसरते. वातावरणातील गारठा वाढतो आणि त्यांच्या मनात एक प्रकारची भीती
निर्माण होते. आणि त्याच वेळी, एक अनोळखी, पण गूढ आणि गंभीर आवाज त्यांच्या कानात घुमतो:“तुमचा भूतकाळ इथेच आहे. पण
तुम्ही तयार आहात का, त्याला सामोरे जायला?”हा आवाज त्यांना त्यांच्या भूतकाळाच्या दारावर उभा करत होता, जे उघडण्याची भीती
त्यांनावाटत होती. 'मन-आराम' रिट्रीट आता फक्त आत्म-शोधाचे ठिकाण राहिले नव्हते, तर ते त्यांच्या जीवनातील सर्वात मोठ्या रहस्याचा
आणि भूतकाळातील चुकांचा सामना करण्याचे व्यासपीठ बनले होते. त्यांना आता त्यांच्या भूतकाळाला सामोरे जावेच लागणार होते,
आणि हे सत्य स्वीकारण्यास ते तयार होते की नाही, हाच त्यांच्यापुढचा मोठा प्रश्न होता.
भाग -२ समाप्त ....