ઈશ્વરની યોજના અને શ્રદ્ધાનો પાઠ
सर्वं विश्वेन संनादति यद् यत् कर्म नरः करोति।
तत् तत् सर्वं विधातृयुक्तं विश्वासेन संनादति।।
બધું જ ઈશ્વરની યોજના અનુસાર થાય છે, મનુષ્ય જે કંઈ કરે છે, તે બધું ઈશ્વરની યોજના સાથે જોડાયેલું છે. શ્રદ્ધા સાથે આગળ વધવું જોઈએ.
એક નાનકડા ગામમાં રહેતો હતો રાજેશ. રાજેશ એક સામાન્ય માણસ હતો, જે દરરોજ સવારે ઉઠીને પોતાની નાની દુકાન ચલાવવા જતો. તેનું જીવન સાદું હતું, પણ તેના હૃદયમાં ઈશ્વર પ્રત્યે અપાર શ્રદ્ધા હતી. પરંતુ એક દિવસ, રાજેશનો દિવસ એટલો ખરાબ ગયો કે તેની શ્રદ્ધા પણ ડગી ગઈ. રાત્રે, જ્યારે આખું ગામ ઊંઘમાં ડૂબેલું હતું, રાજેશે થાકેલા અને નિરાશ હૃદયે ઈશ્વર સમક્ષ પોતાની ફરિયાદ રજૂ કરી.
રાજેશે ધીમા અવાજે, લગભગ ધ્રૂજતા હૃદયે કહ્યું, "હે ભગવાન, જો તમને ગુસ્સો ન આવે તો એક સવાલ પૂછું?"
ઈશ્વરનો શાંત અને પ્રેમભર્યો અવાજ આકાશમાંથી ગુંજ્યો, "બોલ, રાજેશ, શું પૂછવું છે? તારા મનમાં જે ગભરાટ છે, તે ખુલ્લેઆમ કહી દે."
રાજેશના ચહેરા પર નિરાશાની રેખાઓ ઊભરી આવી. તેણે થોડું ગળું ખંખેરીને કહ્યું,
"ભગવાન, આજે મારો આખો દિવસ એકદમ ખરાબ ગયો! શું ખોટું કર્યું મેં કે તમે મારી સાથે આવું કર્યું? આખો દિવસ એક પછી એક મુસીબત! શું તમે મારી સાથે નારાજ છો?"
ઈશ્વરે નરમાશથી હસીને કહ્યું, "અરે, રાજેશ, નારાજ થવાનો સવાલ જ ક્યાં આવે? પણ બોલ, શું થયું? શું એવું બન્યું કે તું આટલો ઉદાસ છે?"
રાજેશે એક લાંબો શ્વાસ લીધો અને પોતાની વાત શરૂ કરી.
"સવારે મારું અલાર્મ જ ન બજ્યું! હું ઊંઘતો રહ્યો, અને જ્યારે આંખ ખૂલી ત્યારે ઘડિયાળમાં બે કલાક વધી ગયા હતા. દુકાને જવામાં મોડું થઈ ગયું. ગ્રાહકો રાહ જોતા હશે, એ વિચારથી જ હું ગભરાઈ ગયો."
ઈશ્વરે શાંતિથી કહ્યું,
"અચ્છા, પછી શું થયું?"
રાજેશે થોડો ગુસ્સો અને નિરાશા મિશ્રિત અવાજે કહ્યું, "દુકાને જવા માટે ઉતાવળમાં નીકળ્યો, પણ મારું સ્કૂટર બગડી ગયું! રસ્તાની બાજુમાં ઊભો રહીને એને ઠીક કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ ના થયું. આખરે ઘણી મહેનતે એક રિક્ષા મળી, પણ તેનો ડ્રાઇવર એટલો ધીમો ચાલતો હતો કે મને લાગ્યું કે હું ક્યારેય દુકાને નહીં પહોંચું!"
ઈશ્વરે ફરીથી નરમ હાસ્ય સાથે કહ્યું, "અચ્છા, બોલ, પછી?"
રાજેશે હવે થોડું રડમસ અવાજે કહ્યું, "દુકાને પહોંચ્યો તો ભૂખ લાગી હતી. ઉતાવળમાં ટિફિન લેવાનું ભૂલી ગયો હતો. વિચાર્યું કે નજીકની કેન્ટીનમાંથી કંઈક ખાઈ લઈશ, પણ આજે તો કેન્ટીન પણ બંધ હતી! આખરે એક નાનકડી દુકાનમાંથી સેન્ડવિચ લીધું, પણ એ પણ એટલું ખરાબ હતું કે ખાધા પછી પેટમાં દુખાવો થવા લાગ્યો."
ઈશ્વરે હળવું હસીને કહ્યું, "અને, બીજું શું થયું?"
રાજેશે હવે થોડી ફરિયાદના સૂરમાં કહ્યું, "દિવસ દરમિયાન મને એક મહત્વનો ફોન આવ્યો. એક ગ્રાહક સાથે મોટો સોદો થવાની શક્યતા હતી. પણ એ વખતે મારો ફોન બંધ થઈ ગયો! બેટરી ખતમ થઈ ગઈ હતી, અને ચાર્જર પણ ન હતું. એ સોદો મારા હાથમાંથી નીકળી ગયો."
ઈશ્વરે ફરીથી શાંતિથી કહ્યું, "અચ્છા, પછી?"
રાજેશે હવે લગભગ રડવાના આરે આવીને કહ્યું, "આખો દિવસ ખરાબ ગયો, તો વિચાર્યું કે ઘરે જઈને એસી ચલાવીને થોડી શાંતિથી ઊંઘી લઈશ. પણ ઘરે પહોંચ્યો તો લાઇટ જ ગઈ હતી! ગરમીમાં પરસેવે નાહી ગયો, ન ઊંઘ આવી, ન શાંતિ મળી. હે ભગવાન, આખો દિવસ મને જ આટલી તકલીફો કેમ? શું મેં કોઈ પાપ કર્યું છે?"
ઈશ્વરે થોડીક વાર શાંતિ રાખી. પછી, એક પિતાની જેમ પ્રેમથી ભરેલા અવાજે બોલ્યા,
"રાજેશ, મારી વાત ધ્યાનથી સાંભળ. આજે તારા પર એક મોટી આફત આવવાની હતી. મેં મારા દૂતને મોકલીને તે આફતને રોકી. ચાલ, હું તને એક-એક વાત સમજાવું.
સવારે તારું અલાર્મ એટલા માટે ન બજ્યું, કારણ કે હું નહોતો ઇચ્છતો કે તું એ સમયે બહાર નીકળે. જો તું સમયસર નીકળ્યો હોત તો રસ્તામાં એક મોટી દુર્ઘટના થઈ હોત.
તારું સ્કૂટર મેં જ બગાડ્યું, કારણ કે જો તું સ્કૂટર લઈને ગયો હોત તો એક મોટો અકસ્માત થયો હોત. રિક્ષામાં ધીમે ગયો, એટલે તું સુરક્ષિત રહ્યો.
કેન્ટીન બંધ હતી, એ પણ મેં જ કર્યું. જો તું ત્યાં ખાવાનું ખાધું હોત, તો તને ફૂડ પોઈઝનિંગ થયું હોત, અને તારે હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું પડ્યું હોત. એ સેન્ડવિચ ખરાબ હતું, પણ એણે તને બીમાર ન કર્યો, એ પણ મારી કૃપા હતી.
જે ફોન બંધ થયો, એ ફોન પર જે વ્યક્તિની સાથે તારે વાત કરવાની હતી, એ તને એક મોટા છેતરપિંડીના કેસમાં ફસાવી દેત. મેં જ તારો ફોન બંધ કર્યો, જેથી તું એ ખોટા સોદામાં ન ફસાય.
અને ઘરે લાઇટ? રાજેશ, આજે તારા ઘરમાં શોર્ટ સર્કિટ થવાનું હતું. જો લાઇટ ચાલુ હોત, અને તું એસી ચલાવીને ઊંઘી ગયો હોત, તો આગ લાગી હોત અને તને ખબર પણ ન પડી હોત. મેં લાઇટ બંધ કરીને તને અને તારા ઘરને બચાવ્યું."
ઈશ્વરે થોડું થોભીને, હળવા સ્મિત સાથે કહ્યું,
"રાજેશ, હું હંમેશા તારી સાથે છું. આજે જે થયું, એ બધું તને બચાવવા માટે જ થયું. તારા મનમાં શંકા ન રાખ, ફક્ત શ્રદ્ધા રાખ."
રાજેશની આંખો ભીની થઈ ગઈ. તેના હૃદયમાં રહેલી નિરાશા અને ગુસ્સો હવે શરમ અને કૃતજ્ઞતામાં બદલાઈ ગયા. તેણે હાથ જોડીને ધીમેથી કહ્યું,
"હે ભગવાન, મેં ભૂલ કરી. મને માફ કરો. મેં તમારા પર શંકા કરી, ફરિયાદ કરી. હવે પછી હું ક્યારેય તમારી યોજના પર શંકા નહીં કરું."
ઈશ્વરે પ્રેમથી કહ્યું,
"માફીની કોઈ જરૂર નથી, રાજેશ. ફક્ત એક વાત યાદ રાખ. હું હંમેશા તારી સાથે છું. જે થાય છે, એ તારા ભલા માટે જ થાય છે. ક્યારેક જીવનમાં જે ખરાબ લાગે છે, એની પાછળ મારી કોઈ ને કોઈ યોજના હોય છે. એ યોજના તને તરત નહીં, પણ લાંબા સમય પછી સમજાશે.
તું જીવનનો બોજ પોતાના ખભે ન ઉપાડ. એ બોજ મારા ખભે મૂકી દે. હું તને હંમેશા સાચવીશ, કારણ કે... હું છું ને!"
રાજેશનું હૃદય હળવું થઈ ગયું. તે રાતે તે શાંતિથી ઊંઘ્યો, અને બીજા દિવસે જ્યારે સવાર થઈ, ત્યારે તેના ચહેરા પર એક નવું સ્મિત હતું. તેના હૃદયમાં હવે શ્રદ્ધા વધુ મજબૂત થઈ હતી. તેણે નક્કી કર્યું કે હવે દરેક સમસ્યામાં તે ઈશ્વરની યોજના શોધશે, અને દરેક પડકારમાં ઈશ્વરનો હાથ જોશે.
આ વાર્તા એક સાદો પાઠ આપે છે: જીવનમાં જે થાય છે, એ બધું ઈશ્વરની યોજનાનો ભાગ હોય છે. આપણે ફક્ત શ્રદ્ધા રાખવાની છે, અને બાકીનું ઈશ્વર સંભાળી લેશે.
धैर्यं यस्य पिता विश्वासः, सदा रक्षति तं विधाता।
दु:खं यद् यद् समागच्छति, तत् सौख्यस्य संनादति।।
જેનો પિતા ધૈર્ય અને વિશ્વાસ છે, તેનું હંમેશા ઈશ્વર રક્ષણ કરે છે. જે દુઃખ આવે છે, તે સુખનો માર્ગ ખોલે છે.