પરીક્ષા એક એવી વ્યવસ્થા છે, જેમાંથી સૌએ ક્યાંક ને ક્યાંક આ વ્યવસ્થા મા થી પસાર થવું પડે છે..
યાદ કરો ,આપણું બાળપણ..
પરીક્ષા આપવા બેસીએ ,ત્યારે ઘણા વિદ્યાર્થીઓ એવા હોય છે જે આખું વર્ષ ખૂબ મહેનત કરે , તૈયારી કરે અને મનથી પરીક્ષા આપે અને સરસ રીતે પરીક્ષા માં પાસ થાય.
અને ઘણા વિદ્યાર્થીઓ એવા પણ હોય છે જે આસપાસ બેઠેલા લોકો ની
નકલ કરે અને પરીક્ષામાં પાસ પણ થઈ જાય !
નવાઈ લાગે ને કે કોઈ પણ પરિશ્રમ અને તૈયારી કર્યા વગર પરીક્ષામાં પાસ કેવી રીતે થઈ શકે?
જીવન ના આ પડાવ માં થી પસાર તો થઈ ગયા પણ ધ્યાન રાખવા જેવી બાબત એ છે કે જે નકલ કરે એ પરીક્ષામાં પાસ તો થઈ જાય છે ,પણ સફળ નથી થતા કારણ કે તે નકલ કરે છે અને તે પણ પ્રશ્નને સમજ્યા વગર !
આવું આપણી સાથે આપણાં જીવનમાં પણ થાય છે, આપણે આપણા જીવનમાં બીજાને જોઈએ છે તેમની નકલ કરીએ છીએ તેમના જેવા બનવાનો પ્રયાસ કરીએ છીએ પણ આવું કરવાથી ન આપણા જીવનમાં સફળતા આવે છે અને ના આનંદ મળે છે.
કેમ? કેમ કે આપણે એ વાત ભૂલીએ છીએ કે દરેક મનુષ્યનું વ્યક્તિત્વ અલગ હોય છે આપણે બીજાની નકલ કરી જીવન વ્યતિત કરી શકીએ પણ જો આપણે આપણા જીવનમાં સફળતા જોઈતી હોય, આનંદ જોઈતો હોય તો એ વાત નું ધ્યાન રાખીએ પોતાની જિંદગીના પ્રશ્નોના જવાબ પોતે જ શોધવા પડશે..
જીવન એ સતત પરીક્ષા છે,
અહીં નકલ કામ નહીં આવે.
સફળતા મહેનતથી મળે,
અને સંતોષ સત્યથી જ આવે.
🔹 પરીક્ષા ફક્ત કાગળ પર નથી
શાળાની પરીક્ષા તો થોડા કલાકો કે દિવસોની હોય છે,
પણ જીવનની પરીક્ષા આખું જીવન ચાલે છે.
અહીં કોઈ પ્રશ્નપત્ર તૈયાર નથી, પરિસ્થિતિ જ પ્રશ્ન પૂછે છે,
અને જવાબ આપણા વર્તન અને નિર્ણયોમાં છુપાયેલો હોય છે.
🔹 સફળતા સામે સંતોષ
માત્ર સફળ થવું એ જ મહત્વનું નથી,
પણ એ સફળતામાંથી આનંદ મળે એ મહત્વનું છે.
જો આપણે નકલ કે બીજાની નકલ કરીને આગળ વધીએ,
તો સફળતા ભલે મળે, પણ સંતોષ મળતો નથી.
🔹 બીજાથી પ્રેરણા, નકલ નહીં
બીજાનું જીવન જોઈને પ્રેરણા લેવી સારી,
પણ એના પગલે ચાલીને ક્યારેય આપણને પોતાનું ધ્યેય મળતું નથી.
પ્રેરણા એટલે આત્મવિશ્વાસ વધારવો,
નકલ એટલે આત્મસ્વરૂપ ગુમાવવું.
🔹 નિષ્ફળતા = ગુરુ
શાળાની પરીક્ષા માં નિષ્ફળતા આવે તો દુઃખ થાય,
પણ જીવનમાં નિષ્ફળતા એ આપણો સૌથી મોટો શિક્ષક છે.
જે પોતાની ભૂલમાંથી શીખે છે, એ ક્યારેય હારતો નથી.
🌱 નકલ કરવાથી શું ગુમાવીએ?
બીજાની નકલ કરીએ તો આત્મસ્વરૂપ ગુમાવીએ છીએ.
બીજાની જેમ બનવાના પ્રયત્નમાં, પોતાની ક્ષમતાઓ ઓળખી જ નથી શકતા.
જીવનમાં સાચી સફળતા અને સંતોષ ત્યારે જ મળે જ્યારે આપણે પોતાના માર્ગે આગળ વધીએ.
💡 જીવનનો સાચો પાઠ
પરીક્ષા પાસ થવી એ લક્ષ્ય નથી, એ તો એક પગથિયું છે.
સાચી સફળતા એ છે કે આપણે આપણા અંદરનો સત્ય, પોતાની પ્રતિભા અને અનોખું વ્યક્તિત્વ બહાર લાવીએ.
મહેનત, ઈમાનદારી, અને સ્વતંત્ર વિચારો – એ જ જીવનની સાચી કુંજી છે.
🪔 એક નાનકડું ઉદાહરણ
એક દીવો જો બીજાની જ્યોતથી બળે તો થોડા સમય માટે પ્રકાશ આપે,
પણ પોતાની અંદરનો તેલ અને વાટથી જ સાચો પ્રકાશ સતત આપે છે.
એ જ રીતે બીજાની નકલ કરી મળેલી સફળતા થોડાક સમયની હોય છે,
પણ પોતાની મહેનત અને વિચારોથી મળેલી સફળતા ચિરંજીવી હોય છે.
👉 એટલે જીવનમાં સાચું કરવાનું એ જ છે કે પોતાના પ્રશ્નોના જવાબ પોતે શોધવા
અને બીજાની નકલ નહીં, પણ બીજાથી પ્રેરણા લઈને પોતાની દિશામાં આગળ વધવું
પ્રસ્તુત છે એક નાની કવિતા
પરીક્ષા છે એ વ્યવસ્થા, સૌને થવી પડે પાર,
કોઈ મહેનતથી જીતે, કોઈ કરે છે ઉપકાર.
બાળપણની યાદોમાં, પુસ્તકો સંગે રાત,
ઘણાં કરે શ્રદ્ધાથી અભ્યાસ, પામે સફળતાની વાત.
પણ કેટલાંક હોય એવા, નકલથી લે સહારો,
ક્ષણભર મળે સફળતા, સત્યનો નહિ સહવાસો.
જીવનની પરીક્ષામાં, નકલ ન ચાલે કામ,
મહેનતથી જે કમાય છે, એ જ પામે સાચું નામ.
સમજે તેને વંદન
