અહીં “ભણવા વિશે થોડુંક વિચારીયે” વિષય પર એક સુંદર, પ્રેરણાદાયક અને સરળ ભાષામાં ગુજરાતી નિબંધ છે — જે ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામમાં વાંચવા અથવા શીખવવા માટે ઉપયોગી બને.
વિષય : ભણવા વિશે થોડુંક વિચારીયે
ભણવું — આ શબ્દ આપણને બાળપણથી સાંભળેલો છે. પરંતુ ક્યારેય વિચાર્યું છે કે “ભણવું” એટલે શું? શું ફક્ત પાઠ્યપુસ્તકના પાના વાંચી લેવાનું જ ભણવું છે? કે પછી જીવનને સમજવાની એક કળા છે?
અસલમાં ભણવું એ માત્ર શાળા કે કોલેજ સુધી સીમિત નથી. ભણવું એટલે સતત શીખતા રહેવું — દરેક અનુભવમાંથી, દરેક વ્યક્તિ પાસેથી, અને દરેક પરિસ્થિતિમાંથી કંઈક નવું શીખવું. દુનિયા ઝડપથી બદલાઈ રહી છે. નવી ટેક્નોલોજી, નવા વિચાર, નવા પડકારો — એ બધાને સમજવા માટે સતત ભણવું જરૂરી બની ગયું છે.
ઘણા લોકો ભણવાનું ભાર રૂપે લે છે. એમને લાગે કે ભણવું એટલે કઠણ કામ, યાદ રાખવાની જબરદસ્તી. પણ જો આપણે ભણવાનું આનંદ સાથે કરીએ, તો એ આપણું સૌથી મોટું શસ્ત્ર બની જાય. ભણવાથી માનવી વિચારવાન બને છે, નિર્ણય લેવામાં સક્ષમ બને છે, અને જીવનમાં આગળ વધે છે.
આપણે રોજિંદા જીવનમાં પણ ભણીએ છીએ — કોઈ બાળક બોલતા શીખે છે, કોઈ રસોઈ બનાવતા શીખે છે, કોઈ ગ્રાહક સાથે વાતચીત કરતા શીખે છે. એ બધું પણ ભણવાનો જ ભાગ છે. એટલે ભણવું ફક્ત પુસ્તકમાં નથી, એ તો જીવનની દરેક ક્ષણમાં સમાયેલું છે.
ભણવામાં ધીરજ અને સતત પ્રયત્ન સૌથી જરૂરી છે. એક દિવસમાં કોઈ મહાન વિદ્વાન બનતો નથી. દરરોજ થોડું શીખવું, થોડું સમજવું અને થોડું સુધારવું — એ જ સાચી ભણવાની પ્રક્રિયા છે. અને સૌથી મહત્વનું — ભણવાથી આપણું “અહંકાર” નહીં, પણ “સમજ” વધવી જોઈએ.
આજના યુગમાં ભણવું એટલે “અપડેટ રહેવું”. જો આપણે શીખવાનું બંધ કરીએ, તો દુનિયા આપણને પાછળ છોડી જાય. તેથી ભણવાનું જીવનભરનું યાત્રા સમજી, આનંદપૂર્વક શીખતા રહીએ.
સાચું ભણવું એ છે —
“જેવી રીતે તમે કમાવો છો, તેવી રીતે તમે શીખો — દરરોજ થોડું નવું!
અહીં નીચે “ભણવા વિશે થોડુંક વિચારીયે” વિષયને મોટિવેશનલ બોલીવૂડ ડાયલોગ્સ સાથે સંકળીને લખાયેલો પ્રેરણાદાયક ટ્રેનિંગ નિબંધ (Speech-style) છે.
🎓 વિષય: ભણવા વિશે થોડુંક વિચારીયે — Bollywood Style
મિત્રો,
જીવનમાં ભણવું એ ફક્ત પુસ્તકો સુધી સીમિત નથી…
એ તો એક સતત ચાલતી સફર છે.
પણ અફસોસ! આપણે ભણવાનું ફક્ત પરીક્ષા સુધી જ બાંધી દીધું છે.
💬 (Dialog 1 – ફિલ્મ: “3 Idiots”)
“પાછો પીછો કર સફળતા નો નહીં, કાબિલ બન, સફળતા તો ઝખમ મારીને પાછળ આવશે!”
— આ ડાયલોગ આપણને યાદ અપાવે છે કે ભણવાનું હેતુ ફક્ત માર્ક્સ નહીં, પણ કાબિલિયત હોવું જોઈએ.
ભણવું એટલે જીવનને સમજવું, લોકો સાથે વ્યવહાર શીખવો, સમયની કિંમત સમજવી.
જેમ ફિલ્મ “Taare Zameen Par” માં ઈશાનને માસ્ટર કહે છે —
💬 “हर बच्चा खास होता है।”
દરેક વિદ્યાર્થીમાં કંઈક ખાસ હોય છે, પણ એની શોધ “ભણવું” એટલે કરવી.
(Pause – હળવો મ્યુઝિક)
ભણવું એટલે દબાણ નહીં, આનંદ.
જે રીતે Ranbir Kapoor કહે છે “Yeh Jawaani Hai Deewani” માં —
💬 “Main udna chahta hoon, daudna chahta hoon, girna bhi chahta hoon... bas rukna nahi chahta.”
એટલે કે, ભણવું એટલે ઉડવાની ઇચ્છા — રોકાયા વિના આગળ વધવાની હિંમત.
પણ સાચી વાત એ છે મિત્રો —
ભણવું એટલે ફક્ત ક્લાસરૂમમાં બેસવું નહીં,
ભણવું તો દરેક અનુભવમાંથી શીખવું છે.
ફિલ્મ Chak De India નો ડાયલોગ યાદ છે ને?
💬 “Mujhe states ke naam nahi sunne, sirf India ka naam sunai dena chahiye.”
એટલે કે ટીમવર્ક અને ફોકસ — એ પણ ભણવાનું જ એક પાઠ છે!
ભણવામાં ધીરજ રાખવી પડે, કારણ કે —
💬 (Dialog – “Lakshya”)
“Lakshya to har haal mein paana hai!”
ભણવામાં પણ લક્ષ્ય નક્કી કરો —
શું શીખવું છે? કેમ શીખવું છે? અને ક્યારે પહોંચવું છે?
જો આપણો અભિગમ બદલાઈ જાય,
તો ભણવું ભાર નથી, આનંદ છે.
જેવી રીતે SRK કહે છે “Chak De India” માં —
💬 “Har team mein sirf ek gunda hota hai, aur is team ka gunda main hoon!”
અર્થાત — પોતાના મનના આળસ અને બહાનાઓ સામે લડવાનો “ગુંડા” પોતે બનો!
ભણવું એ દિનપ્રતિદિન સુધારવાનો માર્ગ છે.
દરરોજ થોડું નવું શીખીએ, થોડું સમજીએ, થોડું બદલીએ.
જેમ Aamir Khan કહે છે “Dangal” માં —
💬 “Gold to gold hota hai, chhora laave ya chhori.”
ભણવાથી મળેલો ગોલ્ડ — એટલે આત્મવિશ્વાસ અને આત્મવિચાર — એ જ ખરું સોનુ છે.
ચાલો મિત્રો,
આપણે આજે નક્કી કરીએ —
ભણવાનું બંધ નહીં કરીએ,
કારણ કે શીખવાનું રોકાઈ જાય, એટલે વિકાસ અટકી જાય.
“Seekhna band, to jeetna band!”
*ચાલો કઈંક નવું વિચારીયે* તમને કેવું લાગ્યું, મને comments કરો. Ashish Shah : madwajs
