ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಗಲ್ಲಿಗಲ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಪುಸ್ತಕದಂಗಡಿಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸದಾ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ರಹಸ್ಯ ಅಡಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂಥದ್ದೇ ಒಂದು ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಅರಸುತ್ತಿದ್ದವನು ನವೀನ. ನವೀನನಿಗೆ ಇತಿಹಾಸ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾಲದ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು ಒಂದು ಗೀಳು. ಪ್ರತಿ ಶನಿವಾರ ಹಳೆಯ ಅಂಗಡಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಮೂಲೆಯ ಕಪಾಟುಗಳಲ್ಲಿ ಧೂಳು ಹಿಡಿದು ಕೂತ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೋ, ಕಾಗದಗಳ ಕಟ್ಟನ್ನೋ ತಡಕಾಡುವುದು ಅವನ ರೂಢಿ.
ಒಂದು ದಿನ, ನಗರದ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಬಡಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ 'ಕಾಲದ ಗಂಟು' ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ, ನವೀನನ ಕಣ್ಣು ಒಂದು ಸಣ್ಣ, ಜೀರ್ಣವಾದ ಮರದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ತೆರೆದರೆ, ಒಳಗೆ ಇರುವುದು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದ, ತುದಿಗಳು ಮುರಿದುಹೋದ, ಒಂದು ಒಂಟಿ ಲಕೋಟೆ. ಅದರ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ವಿಳಾಸ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಕೇವಲ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಬೇಕಾದ ವಿಳಾಸ ಮಾತ್ರ ಮಸುಕಾಗಿ ಬರೆದಿತ್ತು: "ವಿ. ರಾಜಶೇಖರ, 24, ಶಾರದಾನಗರ, ಮೈಸೂರು.
ನವೀನ ಲಕೋಟೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು, ಅದರ ಭಾರ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಅದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಾಗದವಲ್ಲ, ಅದರಾಚೆಗೆ ಏನೋ ಮಹತ್ವದ ವಿಷಯವಿದೆ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಿದ. ಆ ಅಂಗಡಿಯ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ, ಅದು ನಮ್ಮ ತಾತನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಇಲ್ಲೇ ಇತ್ತು. ಅದರೊಳಗೇನಿದೆಯೋ ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಬಹುಶಃ ಯಾವುದೋ ಹಳೆಯ ಬಿಲ್ ಇರಬಹುದು. ನೀನು ಬೇಕಾದರೆ ತೆಗೆದುಕೋ, ನೂರು ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡು ಸಾಕು ಎಂದರು. ನವೀನ ತಕ್ಷಣವೇ ಹಣ ಕೊಟ್ಟು, ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಲಕೋಟೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ತಂದ.
ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತವಾದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ, ನವೀನ ಲಕೋಟೆಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ತೆರೆದ. ಅದರೊಳಗಿದ್ದ ಪತ್ರವು ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನದಾಗಿತ್ತು. ದಿನಾಂಕ ಮಸುಕಾಗಿದ್ದರೂ,1947 ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕ ವರ್ಷ ಪತ್ರವನ್ನು ತೆರೆದಾಗ, ಅದು ಕೈಬರಹದಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು. ಅಕ್ಷರಗಳು ಸುಂದರವಾಗಿದ್ದವು, ಆದರೆ ದುಃಖ ಮತ್ತು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳ ಭಾರವನ್ನು ಹೊತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಪತ್ರದ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಹೀಗಿತ್ತು. ನನ್ನ ಆತ್ಮದ ಸಂಗಾತಿಗೆ, ಈ ಯುಗದ ಕೊನೆಯ ಮಾತು.
ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆದವನು ವಿನಾಯಕ ಎಂಬ ಯುವಕ, ಮತ್ತು ಅದು ಕಾವೇರಿ ಎಂಬ ಯುವತಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಪ್ರೀತಿಯ ಕಾವೇರಿ,
ನಾನು ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಕುಳಿತಾಗ, ನನ್ನ ಕೈಗಳು ನಡುಗುತ್ತಿವೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಕಾಗದವಲ್ಲ, ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಅಂತರಾಳದ ಕಥೆಯ ಕೊನೆಯ ಪುಟ. ನಿನ್ನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷಣವೂ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಸೂರ್ಯೋದಯವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಈ ಸಮಾಜ, ಈ ಯುಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ನಮಗೆ ಅಡ್ಡ ಬಂದಿರುವ ಈ ಕಂದಕ ಜಾತಿಯ ಗೋಡೆ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲ ಕನಸುಗಳನ್ನು ನುಚ್ಚುನೂರು ಮಾಡಿದೆ.
ನಾಳೆ ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರು ನನಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಮದುವೆಗೆ ಬಲವಂತ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನನಗೆ ಬೇರೆ ದಾರಿ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಪ್ರೀತಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಸಿಗದ ಈ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಬದುಕುಳಿದರೂ ಅದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಲೆಯಾದಂತೆ. ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ನಿನ್ನೊಳಗೆ ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸು.
ನಿಮಗೆ ನೆನಪಿದೆಯೇ? ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ, ನಾವು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕುಳಿತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಎಣಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅಂದು ನಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯವು ಆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಂತೆ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕನಸು ಕಂಡಿದ್ದೆವು. ಆದರೆ ಇಂದು, ನನ್ನ ಬದುಕು ಆರಿಹೋಗುತ್ತಿರುವ ದೀಪದಂತೆ ಆಗಿದೆ.
ನಾನು ನಾಳೆ, ಸೂರ್ಯೋದಯಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಈ ನಗರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಈ ಪತ್ರ ನಿನ್ನ ಕೈ ಸೇರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ, ನಾನು ಎಲ್ಲಿರುತ್ತೇನೋ ನನಗೇ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಪಯಣದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಹೇಳಬೇಡ. ನಿನ್ನ ಸಂತೋಷವೇ ನನಗೆ ಮುಖ್ಯ. ಒಂದು ಮಾತು ನೆನಪಿರಲಿ, ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ಕೊನೆಯುಸಿರಿನವರೆಗೂ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತೇನೆ.
ನೀನು ಬದುಕಬೇಕು, ಸಂತೋಷವಾಗಿರಬೇಕು. ನನ್ನ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಭಾರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಡ. ನೀನು ನಕ್ಕಾಗ ಮಾತ್ರ ನನ್ನ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಶಾಂತಿ.
ಇಂತಿ,
ಸದಾ ನಿನ್ನವನು,
ವಿನಾಯಕ.
ಪತ್ರವನ್ನು ಓದಿ ಮುಗಿಸಿದ ನವೀನನ ಮನಸ್ಸು ಭಾರವಾಯಿತು. 1947 ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂಭ್ರಮದ ನಡುವೆಯೂ, ವಿನಾಯಕ ಮತ್ತು ಕಾವೇರಿಯವರ ಪ್ರೀತಿ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ, ದುರಂತ ಅಂತ್ಯ ಕಂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ವಾಕ್ಯವಿತ್ತು. ನನ್ನ ಪಯಣದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಹೇಳಬೇಡ. ಈ ವಾಕ್ಯವು ವಿನಾಯಕನು ಕೇವಲ ಮೈಸೂರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿಲ್ಲ, ಬಹುಶಃ ಅವನು ಅನಾಮಿಕನಾಗಿ ಬದುಕಲು ಬೇರೆಲ್ಲಿಗೋ ಹೋಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ನವೀನನ ಇತಿಹಾಸದ ಗೀಳು ಈಗ ಒಂದು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಮಿಷನ್ ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಆ ಪತ್ರ ಕಾವೇರಿಗೆ ಏಕೆ ತಲುಪಲಿಲ್ಲ? ವಿನಾಯಕನಿಗೆ ಏನಾಯಿತು? ಕಾವೇರಿಯ ಗತಿಯೇನು? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಅವನ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿದವು.
ಮೊದಲಿಗೆ, ಅವನು ಲಕೋಟೆಯ ಮೇಲಿದ್ದ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಹುಡುಕಿದ: "ವಿ. ರಾಜಶೇಖರ, 24, ಶಾರದಾನಗರ, ಮೈಸೂರು." ರಾಜಶೇಖರ ವಿನಾಯಕನ ಆಪ್ತ ಮಿತ್ರನಾಗಿರಬೇಕು ಅಥವಾ ಅವನಿಂದ ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಕಾವೇರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡವನಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ನವೀನ ಊಹಿಸಿದ.
ಮೈಸೂರಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ ನವೀನ, ಶಾರದಾನಗರದ ಆ ವಿಳಾಸವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ಕಟ್ಟಡವಿತ್ತು. ಹತ್ತಿರದವರನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿದಾಗ, ಆ ಹಳೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಶೇಖರ ಎಂಬ ವೃದ್ಧರೊಬ್ಬರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಆದರೆ, ಅವರ ಮಗಳು, ಸುಧಾ, ಇನ್ನೂ ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಳು.
ಸುಧಾಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ನವೀನ ಆ ಪತ್ರವನ್ನು ಮತ್ತು ವಿನಾಯಕನ ಕಥೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ. ಸುಧಾ ಆಶ್ಚರ್ಯದಿಂದ ಕಣ್ಣರಳಿಸಿದಳು. ಹೌದು, ವಿನಾಯಕ ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರ ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯ. ಅವರ ಕಥೆ ಇವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಈ ಪತ್ರ... ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಎಂದು ಸುಧಾ ಹೇಳಿದಳು.
ಆಗ ಸುಧಾ, ಈ ಪತ್ರದ ಹಿಂದಿನ ದುರಂತ ಕಥೆಯನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಟ್ಟಳು. ವಿನಾಯಕ ಆ ಪತ್ರವನ್ನು ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರ ಕೈಗೆ ಕೊಟ್ಟು, ಕಾವೇರಿಗೆ ತಲುಪಿಸು ಎಂದು ಹೊರಟುಹೋದ. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ತಂದೆಗೆ ಕಾವೇರಿ ಯಾರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲಿದ್ದಾಳೆ ಎಂಬ ವಿಷಯ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಆಕೆಯ ಮನೆಯವರು ಆ ಮದುವೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸದಂತೆ ತುಂಬಾ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ಪತ್ರ ಕಾವೇರಿಗೆ ತಲುಪಿದ್ದರೆ, ಅವಳು ವಿನಾಯಕನನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಳು, ಇದರಿಂದ ಅವಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗಬಹುದೆಂದು ಭಯಪಟ್ಟು, ನನ್ನ ತಂದೆ ಆ ಪತ್ರವನ್ನು ಕಾವೇರಿಗೆ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ವಿನಾಯಕನು ಮತ್ತೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದರೆ, ಸ್ವತಃ ಅವನಿಂದಲೇ ಪತ್ರ ಕೊಡಿಸೋಣ ಎಂದು ಕಾದು ಕುಳಿತರು. ಆದರೆ, ವಿನಾಯಕ ಮತ್ತೆ ಬರಲಿಲ್ಲ, ಪತ್ರವೂ ತಲುಪಲಿಲ್ಲ. ಈ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಜ್ಞೆಯೇ ಅವರನ್ನು ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ, ಇದು ಪ್ರೀತಿಯ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಪಾಪದ ಕಾಗದ' ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.
ನವೀನನಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಎದುರಾಯಿತು. ಕಾವೇರಿಗೆ ಏನಾಯಿತು? ಸುಧಾ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಮದುವೆ ಆಮಂತ್ರಣ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ತಂದು, ಕಾವೇರಿ... ಇವರೇ ಎಂದು ಒಂದು ಹೆಸರನ್ನು ತೋರಿಸಿದಳು. ಆ ಹೆಸರಿನ ಮುಂದೆ ಈಗ ಶ್ರೀಮತಿ ಎಂಬ ಪದವಿತ್ತು. ಕಾವೇರಿ ಈಗಲೂ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಳು.
ನವೀನನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸೆಳೆತ. ಕಾವೇರಿಗೆ ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ತಲುಪಿಸಲೇಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ.
ಆ ದಿನ ಸಂಜೆ, ನವೀನ ಕಾವೇರಿಯ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ನಿಂತಿದ್ದ. ಆಕೆ ಸುಮಾರು ಎಂಭತ್ತು ವರ್ಷದ ವೃದ್ಧೆಯಾಗಿದ್ದಳು. ಬಿಳಿ ಕೂದಲಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಅದೇ ತೇಜಸ್ಸು ಇತ್ತು. ನವೀನ ತನ್ನನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡು, ಆ ಅಪರೂಪದ ಪತ್ರದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ.
ಕಾವೇರಿ ಆ ಪತ್ರವನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ಆಕೆಯ ಕೈಗಳು ನಡುಗಿದವು. ವಿನಾಯಕ ಎಂದು ಪಿಸುಗುಟ್ಟಿದಳು. 70 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಗಾತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ, ಆಕೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳು ತುಂಬಿ ಬಂದವು.
ಆಕೆ ಪತ್ರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಓದಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಅಕ್ಷರಗಳು ಮಸುಕಾಗಿದ್ದರೂ, ಪ್ರತಿ ಪದವೂ ಆಕೆಯ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿತು. ಪತ್ರ ಓದಿ ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ಆಕೆಯು ದೀರ್ಘವಾದ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟಳು. ಆ ನೋವು ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಮಿಶ್ರಣವು ಆಕೆಯ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಗೋಚರಿಸಿತು.
ನಾನು ಇಷ್ಟು ವರ್ಷ ವಿನಾಯಕ ನಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಮರೆತು, ಹೇಡಿತನದಿಂದ ಓಡಿಹೋದ ಎಂದು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಮದುವೆಯಾದ ನಂತರವೂ ಆ ನೋವು ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ... ಅವನು ನನ್ನನ್ನು ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಪ್ರೀತಿಸಿದ್ದ, ಎಂದು ಆಕೆ ಅಳುತ್ತಾ ಹೇಳಿದಳು. ಈ ಪತ್ರ ತಲುಪಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ಬದುಕೇ ಬೇರೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ವಿಧಿ ಲಿಖಿತ... ಇದೇ ಆಗಿರಬೇಕು.
ವಿನಾಯಕ ಎಲ್ಲಿ ಹೋದರು ಎಂದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತೇ?" ಎಂದು ನವೀನ ಕೇಳಿದ.
ಕಾವೇರಿ ನಕ್ಕಳು. ಅದು ನೋವು ಮತ್ತು ನೆನಪಿನ ಮಿಶ್ರಿತ ನಗು. ಕೇವಲ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ನನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗಳು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದನ ಬಗ್ಗೆ ಲೇಖನ ತಂದಿದ್ದಳು. ಆತನ ಹೆಸರು 'ವಿನಾಯಕ ಶರ್ಮ'. ಆತ ಮೈಸೂರಿನವನೇ ಎಂದು ಬರೆದಿತ್ತು. ನಾನು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಅವನ ಕೆಲವು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಿದೆ. ಒಂದು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ, ಆತ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಸೂರ್ಯಾಸ್ತವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದ. ಅದರ ಶೀರ್ಷಿಕೆ: 'ನನ್ನ ಆತ್ಮದ ಸಂಗಾತಿಗೆ
ಕಾವೇರಿ ಮಾತು ಮುಂದುವರೆಸಿದಳು. ಆ ಕಲಾವಿದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಿಧನರಾದರು. ಆತ ಮದುವೆಯಾಗದೆ ಇಡೀ ಜೀವನ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಕಳೆದರು ಎಂದು ಲೇಖನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಆತ ಚಿತ್ರಿಸಿರುವ ಕಣ್ಣುಗಳು, ಅದೇ ನನ್ನ ವಿನಾಯಕನ ಕಣ್ಣುಗಳಾಗಿದ್ದವು. ನನ್ನ ಮತ್ತು ಅವನ ಜಾತಿಯ ಬೇಧ ಆತನ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಅವನು ಬದುಕುಳಿದ, ಆದರೆ ಪ್ರೀತಿ ಇಲ್ಲದೆ.
ಕಾವೇರಿ ಆ ಪತ್ರವನ್ನು ಮುದ್ದಿಸಿ, ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಒತ್ತಿಕೊಂಡಳು. ನೀನು ಇದನ್ನು ತಂದು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೀಯಾ, ನನಗೆ ನನ್ನ 70 ವರ್ಷದ ನೋವಿನ ಕಂದಕ ಮುಚ್ಚಿದಂತಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ವಿನಾಯಕನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸುವ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಈಗ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ಪತ್ರವೇ ಈಗ ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಕೊನೆಯ ಸೇತುವೆ.
ನವೀನನಿಗೆ ಅವನ ಮಿಷನ್ ಪೂರ್ಣವಾದ ತೃಪ್ತಿ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಒಂದು ಅಪರೂಪದ, ತಲುಪದ ಪತ್ರ ಎರಡು ಪ್ರೀತಿಯ ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ಏಳು ದಶಕಗಳ ನಂತರ ಒಂದುಗೂಡಿಸಿತ್ತು. ನವೀನ ಆ ಅಂಗಡಿಯಿಂದ ತಂದ ಕಾಗದದ ತುಂಡು, ಇತಿಹಾಸದ ಒಂದು ಭಾಗ ಮಾತ್ರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಅದು ಶಾಶ್ವತ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿತ್ತು.