ಒಂದು ಪುಟ್ಟ, ಮರಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಊರು. ಅದರ ಹೆಸರು ಹೇಮಾವತಿ. ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದ ಯುವಕನ ಹೆಸರು ಅನಿಕೇತ. ಅನಿಕೇತನು ಸದಾ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ವಿಚಿತ್ರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ. ಎಲ್ಲರೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ನಂಬುವ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅವನು ಅನುಮಾನದಿಂದಲೇ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ. ಅವನಿಗೆ ಜನಗಳ ವರ್ತನೆಗಳ ಹಿಂದಿನ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣ ತಿಳಿಯಬೇಕು ಎಂಬ ಅತಿಯಾದ ಕುತೂಹಲವಿತ್ತು. ಅನಿಕೇತನು ತನ್ನ ದಿನಗಳನ್ನು ಹಳೆಯ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದುವುದರಲ್ಲಿ, ಪುರಾತನ ವಸ್ತುಗಳ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೆಯುವುದರಲ್ಲಿ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ. ಒಂದು ದಿನ, ಊರಿನ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಒಂದು ಹಾಳುಬಿದ್ದ ಮಹಲಿನ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಚಿತ್ರ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಅದು ಮರದ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಚಿಹ್ನೆಗಳಿದ್ದವು. ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಅದನ್ನು ತೆರೆದಾಗ, ಒಳಗೆ ಮಿನುಗುವ ಹಸಿರು ಹರಳಿನೊಂದಿಗೆ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಒಂದು ಕನ್ನಡಕವಿತ್ತು.
ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡ ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ಏನೋ ಒಂದು ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಚಾರವಾದ ಅನುಭವವಾಯಿತು. ಅವನು ಆ ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡ. ಸುತ್ತಲೂ ಇದ್ದ ಗೋಡೆಗಳು, ಧೂಳಿನ ರಾಶಿಗಳು ಇದ್ದಂತೆಯೇ ಇದ್ದವು. ಆದರೆ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬಂದಾಗ, ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಜನರು ಅವನಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಕಾಣತೊಡಗಿದರು.
ಮೊದಲಿಗೆ, ಅನಿಕೇತನು ತನ್ನ ನೆರೆಮನೆಯ ಮಲ್ಲೇಶನನ್ನು ನೋಡಿದ. ಮಲ್ಲೇಶನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತುಂಬಾ ನಗುತ್ತಾ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಅನಿಕೇತನು ಕನ್ನಡಕದಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ, ಮಲ್ಲೇಶನ ತಲೆಯ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಮಸುಕಾದ ಬೆಳಕು ಕಾಣಿಸಿತು. ಮತ್ತು ಆ ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಪದಗಳು ಮೂಡಿಬರುತ್ತಿದ್ದವು. ಇವನ ಅಂಗಡಿಗಿಂತ ನನ್ನ ಅಂಗಡಿಯೇ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಡೆಯಬೇಕು. ಇವತ್ತು ಲಾಭ ಕಡಿಮೆ ಆಗಿದೆ. ನಾಳೆ ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡೋದು?
ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು. ಮಲ್ಲೇಶನು ನಗುತ್ತಾ, ಅನಿಕೇತಾ, ಹೇಗಿದ್ದೀಯಪ್ಪಾ? ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡಿದರೇ ಸಂತೋಷ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ. ಆದರೆ ಅವನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೇರೆ ಯೋಚನೆಗಳು ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಅನಿಕೇತನು ಒಮ್ಮೆ ಕಣ್ತೆರೆದು ಕನ್ನಡಕ ತೆಗೆದು ನೋಡಿದ, ಮಲ್ಲೇಶನು ನಗುತ್ತಿದ್ದ. ಮತ್ತೆ ಕನ್ನಡಕ ಧರಿಸಿದ, ಅವನ ಅಸಲಿ ಯೋಚನೆಗಳು ಗೋಚರವಾದವು.
ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಯಿತು. ಇದು ಪರರ ಮನವನ್ನು ಓದುವ ಮಾಯಾ ಕನ್ನಡಕ. ಆ ದಿನದಿಂದ, ಅನಿಕೇತನ ಜೀವನ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಮೊದಲಿಗೆ, ಈ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅವನು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ. ವ್ಯಾಪಾರಿಯ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಅಸಲಿ ಬೆಲೆಯನ್ನು ತಿಳಿದು ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಸಾಮಾನುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ, ಸ್ನೇಹಿತರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಪಿತೂರಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿದು ಅವರಿಂದ ದೂರವಾದ. ಎಲ್ಲವೂ ಅವನಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.
ಒಂದು ದಿನ, ಊರಿನ ಅತಿ ಶ್ರೀಮಂತನಾದ ವೀರಭದ್ರಯ್ಯನ ಮಗಳು, ಸೌಮ್ಯ ಸ್ವಭಾವದ ಆರಾಧನಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅನಿಕೇತನು ಮಾತನಾಡಲು ಹೋದ. ಆರಾಧನಾಳ ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯ ಮಾತುಗಳು ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಿದ್ದವು. ಅವನು ಕನ್ನಡಕ ಧರಿಸಿಯೇ ಆರಾಧನಾಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ. ಆರಾಧನಾಳು ಅವನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಲೇ ಮಾತನಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆದರೆ, ಅವಳ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಮಾತುಗಳು ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಪ್ಪ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇವನ ಬಳಿ ಹಳೆಯ ಪುಸ್ತಗಳ ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹ ಇದೆ. ಅದನ್ನು ನಾಳೆ ಅಪ್ಪನಿಗೆ ಕೊಡಲು ಕೇಳಬೇಕು. ಅವನು ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂದು ಅಪ್ಪ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಆರಾಧನಾಳು ಅನಿಕೇತನ ಮೇಲೆ ನಿಜವಾದ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅವಳಿಗೆ ಬೇಕಿದ್ದ ವಸ್ತುವಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಈ ವಿಷಯ ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ನೋವುಂಟು ಮಾಡಿತು. ಎಲ್ಲರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವಾರ್ಥ, ಕುತಂತ್ರ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಯೋಚನೆಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ, ಅವನಿಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ವಿರಕ್ತಿ ಮೂಡಿತು.
ಅನಿಕೇತನು ಪಟ್ಟಣದ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನೋಡಿದ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ನಗುವಿನ ಹಿಂದೆ ಅಸೂಯೆ, ಪ್ರೀತಿಯ ನುಡಿಗಳ ಹಿಂದೆ ಸ್ವಾರ್ಥ, ಮತ್ತು ದಾನದ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಚಾರದ ಆಸೆಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದವು. ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವೂ ನಿಜವಾದ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಕಪಟವಾದ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದಂತೆ ಅನಿಸಲಿಲ್ಲ. ಅವನಿಗೆ ಯಾರೊಂದಿಗೂ ಮಾತನಾಡಲು ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಜನರೆಲ್ಲಾ ನಟನೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಂಡಿತು. ಅವನು ಏಕಾಂತವನ್ನು ಬಯಸತೊಡಗಿದ. ಮಾಯಾ ಕನ್ನಡಕದ ಶಕ್ತಿ ಅವನಿಗೆ ವರವಾಗಿ ಬರುವ ಬದಲು ಶಾಪವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. ಒಂದು ಸಂಜೆ, ಅನಿಕೇತನು ಬೇಸರದಿಂದ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದ. ಆ ಕಡೆಗೆ ಒಬ್ಬ ವಯಸ್ಸಾದ, ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ಮನೆಮದ್ದನ್ನು ಕೊಡುವ, ಎಲ್ಲರೂ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಅನಿಕೇತನು ಕನ್ನಡಕ ಧರಿಸಿ ಅವರನ್ನು ನೋಡಿದ.
ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಯೋಚನೆಗಳು ಓಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಅನಿಕೇತನು ಉತ್ಸುಕನಾಗಿದ್ದ.
ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅನಿಕೇತನು ಅವರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಓದಲು ಸಿದ್ಧನಾದ. ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರ ತಲೆಯ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಬಿಳಿ ಬೆಳಕು ಕಾಣಿಸಿತು. ಮತ್ತು ಆ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಪದಗಳು ಹೀಗಿದ್ದವು. ಈ ಹೂ ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ. ಇಂದಿನ ಸಂಜೆಯ ವಾತಾವರಣ ಎಷ್ಟು ಸುಂದರ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ. ಈ ಹುಡುಗ (ಅನಿಕೇತ) ತುಂಬಾ ಬೇಸರದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ, ಬಹುಶಃ ಅವನಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಾಧಾನ ಬೇಕು. ಓಹೋ, ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಈಗ ಒಂದು ಹಣ್ಣು ಇದೆ, ಅವನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಬರುವೆ.
ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸ್ವಾರ್ಥ, ಯಾವುದೇ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತೆಗಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶುದ್ಧವಾಗಿ, ಕೇವಲ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು. ಆ ವಯಸ್ಸಾದ ಜೀವಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಪಂಚದ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲೂ ಸಂತೋಷ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಅನಿಕೇತನು ಅಚ್ಚರಿ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷದಿಂದ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟ. ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ಸತ್ಯ ಅರಿವಾಯಿತು. ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಕೆಟ್ಟವರಲ್ಲ. ಒಳ್ಳೆಯತನ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಆ ಕನ್ನಡಕವು ಕೇವಲ ಕೆಟ್ಟ ವಿಷಯಗಳನ್ನೇ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾ, ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಸ್ವಾರ್ಥಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಕೊಡುತ್ತಾ, ಅವನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಿತ್ತು. ಒಳ್ಳೆಯ ಯೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ಎರಡೂ ಇದ್ದಾಗ, ಕನ್ನಡಕವು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಯೋಚನೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅವನ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿತ್ತು. ಅನಿಕೇತನು ಧರ್ಮಪ್ಪಜ್ಜನವರ ಬಳಿ ಹೋಗಿ ಮಾತನಾಡಿದ. ಆ ಅಜ್ಜನ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮಾತುಗಳು ಅವನಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಬದುಕುವ ಹುಮ್ಮಸ್ಸನ್ನು ನೀಡಿದವು. ಅದೇ ರಾತ್ರಿ, ಅನಿಕೇತನು ಆ ಮಾಯಾ ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಅದು ಸಿಕ್ಕಿದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ. ಅವನು ಆ ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಆ ಮರದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ, ಆ ಹಾಳುಬಿದ್ದ ಮಹಲಿನಲ್ಲಿ ಮರೆಮಾಚಿ ಇಟ್ಟ. ಮಾನವನ ಮನಸ್ಸು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪುಸ್ತಕ. ಅದನ್ನು ಓದಲು ಕನ್ನಡಕದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ. ಪ್ರೀತಿ, ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ಮನಸ್ಸಿನ ಒಳಗಿರುವ ಶುದ್ಧವಾದ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಕಪಟವಾದ ಭಾಗವು ತಾನಾಗಿಯೇ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅನಿಕೇತನಿಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು.
ಅಂದಿನಿಂದ, ಅನಿಕೇತನು ಪರರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಓದುವ ಶಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಬದುಕಲು ಕಲಿತ. ಅವನು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ನಗುವಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ಶುರುಮಾಡಿದ. ಪ್ರತಿ ಸಂಬಂಧವನ್ನೂ ಒಂದು ಹೊಸ ಆರಂಭ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ, ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಮುಂದುವರಿದ. ಅವನಿಗೆ ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಮಾಯಾ ಕನ್ನಡಕವು ಅವನಿಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಕಠಿಣ ಸತ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸಿದರೂ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬದುಕಿನ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಸಿತು. ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಗಳು ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿವೆ, ಅನುಮಾನದ ಮೇಲಲ್ಲ.
ನಿಮಗೆ ಕಥೆ ಇಷ್ಟವಾಯಿತೇ? ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ಏನು?
