ಆ ಊರಿನ ರೈಲ್ವೇ ಸ್ಟೇಷನ್ ಎದುರಿಗಿನ ಅಶ್ವತ್ಥ ಮರ ಕೇವಲ ಒಂದು ಮರವಲ್ಲ ಅದು ಗಿರಿಯನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ. ಸುಮಾರು ನಲವತ್ತು ವರ್ಷದ ಗಿರಿಯ, ಕಂಕುಳಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಕಂತೆ, ಕೈಯಲ್ಲೊಂದು ಮುರಿದ ಮರದ ಕೋಲು ಹಿಡಿದು ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಮೈಮೇಲೆ ಬಟ್ಟೆಗಳಿಗಿಂತ ತೇಪೆಗಳೇ ಹೆಚ್ಚು. ಆದರೆ ಅವನ ಮುಖದ ಮೇಲಿನ ಆ ನಗು' ಮಾತ್ರ ಸದಾ ಹೊಸದು. ಆ ನಗು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಣ್ಣ ಮುಗುಳ್ನಗೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಡೀ ಸ್ಟೇಷನ್ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುವಂತಹ ಅಟ್ಟಹಾಸವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು.
ಊರಿನ ಜನರಿಗೆ ಗಿರಿಯ ಒಂದು 'ಮನೋರಂಜನೆ ಮಕ್ಕಳು ಅವನ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲು ತೂರುತ್ತಿದ್ದರು, ದೊಡ್ಡವರು ಅವನನ್ನು ಕಂಡು ಮರುಕ ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿಯದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ಗಿರಿಯ ಆ ಊರಿನ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನ ಗುಟ್ಟನ್ನು ತನ್ನ ನಗುವಿನೊಳಗೆ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದ.
ಒಮ್ಮೆ ಊರಿನ ದೊಡ್ಡ ವಿದ್ವಾಂಸರೊಬ್ಬರು ವೇದ-ಪುರಾಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭರ್ಜರಿ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಸುತ್ತಲೂ ಜನ ಸೇರಿ ಅವರ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಗಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಗಿರಿಯ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಆ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮುಖವನ್ನೇ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡುತ್ತಾ ನಗಲು ಶುರುಮಾಡಿದ.
ವಿದ್ವಾಂಸರಿಗೆ ಮುಜುಗರವಾಯಿತು. ಏನೋ ಹುಚ್ಚ, ಮಹಾತ್ಮರನ್ನು ಕಂಡು ನಗಬಾರದು ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕಾರವಿಲ್ಲವೇ ನಿನಗೆ? ಎಂದರು ಗಂಭೀರವಾಗಿ.
ಗಿರಿಯ ತನ್ನ ಹರಿದ ಚೀಲದಿಂದ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಪೇಪರ್ ತುಂಡನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಹೇಳಿದ, ಸ್ವಾಮಿ, ನೀವು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿರೋ ಪರಮಾತ್ಮನ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದ್ರಿ. ಆದ್ರೆ ನಿಮ್ಮ ಭಾಷಣ ಮುಗಿಯೋವರೆಗೂ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಕೂತಿದ್ದ ಈ ಭಿಕ್ಷುಕ ಒಂದು ತುತ್ತು ಅನ್ನ ಕೇಳಿದಾಗ ಅವನನ್ನ ಕಾಲಿನಿಂದ ಒದ್ದಿರಿ. ಪುಸ್ತಕದ ದೇವರು ಬೇಕು, ಪಕ್ಕದ ಮನುಷ್ಯ ಬೇಡ ಅಂತು ನಿಮ್ಮ ಜ್ಞಾನ, ಅದಕ್ಕೆ ನಗು ಬಂತು.
ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ಜನಸ್ತೋಮ ಮೌನವಾಯಿತು. ವಿದ್ವಾಂಸರು ಉತ್ತರ ತೋಚದೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಾಲ್ಕಿತ್ತರು. ಅಂದು ಜನರಿಗೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದು ಗಿರಿಯ ಹುಚ್ಚನಲ್ಲ, ಅವನು ನಗ್ನ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಕನ್ನಡಿ ಎಂದು.
ಊರಿನ ಪಂಚಾಯತ್ ಚುನಾವಣೆ ಹತ್ತಿರವಿತ್ತು. ಇಬ್ಬರು ಪ್ರಬಲ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತದಾರರಿಗೆ ಹಣ ಮತ್ತು ಮದ್ಯವನ್ನು ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದರು. ರಾತ್ರಿಯ ಹೊತ್ತು ಗಿರಿಯ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ಕುಳಿತು ಈ 'ವ್ಯವಹಾರ'ವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ಗಿರಿಯನಿಗೆ ಒಂದು ನೋಟು ತೋರಿಸಿ, ಲೇ ಗಿರಿಯ, ನೀನೂ ಒಂದು ಓಟು ಹಾಕು, ಈ ಹಣ ತಗೋ ಎಂದರು.
ಗಿರಿಯ ಆ ನೋಟನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಂಡು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಾರಿಸಿದ. ಹಣ ಕೊಟ್ಟು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳೋ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಮತ ಎರಡೂ ಸುಳ್ಳು. ನೀನು ಹಣ ಕೊಡ್ತಿರೋದು ಜನಕ್ಕಲ್ಲ, ನಿನ್ನ ಭಯಕ್ಕೆ. ನಿನ್ನನ್ನ ನೀನೇ ನಂಬದವನು ದೇಶನ ಹೇಗೆ ಆಳ್ತಿಯೋ ಅಂತ ನಗು ಬಂತು ಎಂದು ಹಾರಾಡುವ ನೋಟನ್ನು ನೋಡಿ ಕೈ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟಿ ನಕ್ಕ. ಆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಗಿರಿಯನ ಮಾತು ವಿಷದಂತೆ ತಗುಲಿತು.
ಆ ಘೋರ ರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯ ಸಾವು
ಕಥೆಯ ತಿರುವು ಬಂದಿದ್ದು ಒಂದು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ರಾತ್ರಿ. ಸ್ಟೇಷನ್ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬಂದ ಒಂದು ಕಾರು, ರಸ್ತೆ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದ್ದ ತಾಯಿ-ಮಗುವಿಗೆ ಗುದ್ದಿ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿತು. ಮಗು ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಮೃತಪಟ್ಟಿತು, ತಾಯಿ ಸಾವು-ಬದುಕಿನ ನಡುವೆ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಗಿರಿಯ ಇದನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡಿದ್ದ. ಕಾರು ಯಾರದು ಎಂಬುದು ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿದಿತ್ತು ಅದು ಊರಿನ ಪ್ರಭಾವಿ ಸಾಹುಕಾರರ ಮಗನ ಕಾರು. ಮರುದಿನ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸೇರಿತು. ಸಾಹುಕಾರರು ಹಣದ ಬಲದಿಂದ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಅಡಗಿಸಿದ್ದರು. ಯಾರಿಗೂ ಸತ್ಯ ಹೇಳುವ ಧೈರ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ತಾಯಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕಿರುಚುತ್ತಿದ್ದರೂ, ನ್ಯಾಯ ಮಾತ್ರ ಮೌನವಾಗಿತ್ತು.
ಆಗ ಗಿರಿಯ ಸಭೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ. ಎಂದಿನಂತೆ ಅವನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಗುವಿರಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಕಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿಯಿತ್ತು. ಅವನು ಸಾಹುಕಾರನ ಮಗನ ಕಡೆಗೆ ಬೆರಳು ಮಾಡಿ ಜೋರಾಗಿ ನಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ. ಆ ನಗು ಮೊದಲಿನಂತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಶಾಪದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಏಕೆ ನಗುತ್ತಿದ್ದೀಯಾ ಹುಚ್ಚ? ಎಂದು ಜನ ಕಿರುಚಿದರು.
ಗಿರಿಯ ಹೇಳಿದ, ನಾನು ನಗುತ್ತಿರೋದು ಇವನನ್ನು ನೋಡಿಯಲ್ಲ. ನ್ಯಾಯದ ದೇವತೆ ಕುರುಡಿ ಅಂತ ಕೇಳಿದ್ದೆ, ಆದ್ರೆ ಈ ಊರಿನ ಜನರ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯೇ ಸತ್ತು ಹೆಣವಾಗಿದೆ ಅಂದಾಗ ನಗು ತಡೆಯೋಕೆ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಸಾಹುಕಾರನ ಹಣ ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣ್ತಿದೆ, ಆದ್ರೆ ಆ ಮಗುವಿನ ರಕ್ತದ ವಾಸನೆ ಕಾಣ್ತಿಲ್ವಲ್ಲ ಎಂತಹ ಸುಂದರವಾದ ನರಕ ನಿಮ್ಮದು.
ಅವನ ಮಾತುಗಳು ಜನರಲ್ಲಿ ಸಂಚಲನ ಮೂಡಿಸಿತು. ಗಿರಿಯನ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾದ ಕೆಲವು ಯುವಕರು ಸಾಕ್ಷಿ ಹೇಳಲು ಮುಂದೆ ಬಂದರು. ಸಾಹುಕಾರನ ಮಗನಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಯಿತು. ಆ ಘಟನೆಯ ನಂತರ ಗಿರಿಯ ಮತ್ತೆ ಆ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದ, ಏನಾದ ಎಂಬುದು ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ನಂತರ, ಅವನು ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಅಶ್ವತ್ಥ ಮರದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಪೇಪರ್ ತುಂಡು ಸಿಕ್ಕಿತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಗೀಚಿದ ಅಕ್ಷರಗಳಿದ್ದವು.
ಜಗತ್ತು ನನ್ನನ್ನು ಹುಚ್ಚ ಅಂದುಕೊಂಡಿದೆ, ನಾನು ಜಗತ್ತನ್ನು ಹುಚ್ಚು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಯಾರು ಸರಿ ಎಂಬುದು ದೇವರೇ ಬಲ್ಲ. ಆದರೆ ನನ್ನ ನಗು ಮಾತ್ರ ಸದಾ ಸತ್ಯದ ಪರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಇಂದಿಗೂ ಆ ಊರಿನ ಜನರು ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆದಾಗ ಆ ಹಳೆಯ ಅಶ್ವತ್ಥ ಮರದ ಕಡೆಗೆ ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗಿರಿಯನ ಆ ವಿಶಿಷ್ಟ ನಗು ಇಂದಿಗೂ ತೇಲಿಬರುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆ ಅವರಿಗೆ ಕಾಡುತ್ತದೆ.
ನಗು ಒಂದು ಆಯುಧ: ಮಾತುಗಳಿಗಿಂತ ನಗು ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ.
ನೈತಿಕತೆ: ಅಧಿಕಾರ, ಹಣ ಮತ್ತು ಅಂಧ ಶೃಧ್ದೆಗಳ ನಡುವೆ ನೈಜ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಈ ಕಥೆ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
