પ્રકરણ - 5: એક સવાલ અને નવા સંઘર્ષની શરૂઆત
નિધિના સવાલે લિવિંગ રૂમમાં કોફીની સુગંધ વચ્ચે એક અણધાર્યો વિસ્ફોટ કર્યો હતો. યશના મગજમાં વિચારોનું ગુંજન શરૂ થયું. તે માત્ર એક એન્જિનિયર નહોતો, તે એક સર્જનહાર હતો. આટલાં વર્ષો સુધી તેણે જે કર્યું હતું, તે માત્ર બીજા કોઈના સ્વપ્નના નકશા પર સિમેન્ટ અને સ્ટીલ ભરવાનું કામ હતું.
જિંદગીમાં નોકરીમાં આવી પડેલી અચાનક રુકાવટે પહેલાં તેના જીવનનો પાયો હચમચાવી નાખ્યો, પણ પછી મજબૂત ઇરાદા અને દૃઢ ઇચ્છાશક્તિને લીધે આવેલા તોફાન અને ભૂકંપ સામે તેનો પાયો હચમચી ગયા બાદ પણ, ધીમે ધીમે તેની ઉપરની ઇમારતને મજબૂતી પ્રદાન કરવામાં તે સફળ રહ્યો.
પણ અત્યારે તો યશના મગજમાં જે ભૂકંપ વિચારોનો આવી રહ્યો હતો, તેની તીવ્રતા તેના પોતાના સિવાય કોઈ યંત્ર કે પદ્ધતિ દ્વારા માપી શકાય તેમ ન હતું.
તેને વિચાર આવ્યો કે નિધિની વાત પર વિચાર કરવો કે કેમ? હજી પોતાનું ઘર પણ લઈ શક્યો નથી. નોકરી મળ્યા બાદનું સૌથી નજીકનું સ્વપ્ન તો આ જ હતું કે પોતાનું ઘર ખરીદવું, પણ એ હજી પૂરું થાય ત્યાં આ વાત પર વિચારવું યોગ્ય છે કે નહીં?
અને 'અમર ઇન્ફ્રાકોન' જેવી મોટી કંપની તેના અનુભવ, માર્કેટ વેલ્યુ, આવડી મોટી શાખ હોવા છતાં જો એક અણધારી ફાઇનાન્શિયલ કટોકટી સર્જાઈ ગઈ અને એક પ્રોજેક્ટ બંધ કરવાની પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ ગઈ, તો હું તો હજી આ બાબતમાં ઘણો અનુભવ પણ ધરાવતો નથી, નથી માર્કેટમાં મારી કોઈ એવી મોટી શાખ. મારી પાસે તો પૈસા પણ નથી. આવડી મોટી કંપની શરૂ કરવા માટે પૈસા પણ તો જોઈએ ને? મને આટલી મોટી રકમનું ભંડોળ ક્યાંથી મળી શકે?
હા, નિધિ કહે છે તે વાત સાચી કે મેં મારી પોતાની આવડત અને સૂઝબૂઝથી આવેલ સંકટને દૂર તો ચોક્કસ કર્યું, પણ બીજાના સોર્સ અને મૂડી પર સાહસ કરવું અને સફળતા મેળવવી સહેલી છે. જ્યારે આવું સંકટ પોતાના પૈસા અને મૂડી દ્વારા બનેલા પ્રોજેક્ટ પર આવ્યું હોત, તો શું પોતે આવો કોઈ રસ્તો વાપરીને એને દૂર કરી શક્યો હોત? શું એ વખતે પોતે આ રીતે 'ફ્રી માઇન્ડ' નિર્ણય લઈ શક્યો હોત?
યશ કોફીનો કપ નીચે મૂકીને ઊભો થયો અને બારી પાસે ગયો. રાતનું શહેર શાંત હતું, પણ તેના મગજમાં એક તોફાન ચાલી રહ્યું હતું.
આટલો સમય શાંત રહીને વિચારમાં ડૂબેલા યશને જોઈને નિધિએ પૂછ્યું કે, "યશ, શું વિચારમાં પડી ગયો?"
ત્યારે યશે કહ્યું, "તારો મતલબ, આપણે બધું જોખમમાં મૂકી દઈએ?" યશે પૂછ્યું, તેના અવાજમાં આશ્ચર્ય અને આકર્ષણ બંને હતું. "આરામદાયક પગાર, ઊંચો હોદ્દો... નિધિ, આપણે એક વર્ષ પહેલાં જ લગ્ન કર્યા છે. હવે ફરીથી શ્રમજીવી બનવાનું?"
"આપણે પોતાનું ઘર ખરીદવાનું વિચાર્યું હતું. આ સપનાને સાકાર કરવા માટે જીવનની શરૂઆતથી જ આપણે એક-એક રૂપિયો બચાવવાનું શરૂ કર્યું. ફિલ્મો જોવા જવાને બદલે ઘરે જ ટીવી પર આવતા પ્રસારણો જોઈ આનંદ લેતા. બહાર રેસ્ટોરન્ટમાં જમવાને બદલે પોતાના હાથનું ઘરે બનાવીને જમતા. આ બધી બચતનો એક જ હેતુ હતો – પોતાનું ઘર ખરીદવું. આટલી વાત પણ તેનાં માતા-પિતાને સમજમાં નહોતી આવતી. તેમને લાગતું હતું કે આજના યુવાનોને આટલી બધી ચિંતા કેમ હોય છે? ને અહીં તો વાત આખી એક કંપની શરૂ કરવાની છે! આના માટે તો ખબર નહીં કેટલાં વર્ષોની મહેનત લાગી જાય. આવાં કેટલાં વર્ષો કાઢી નાખવાં પડે..."
નિધિ હસી. તે પણ ઊભી થઈ અને યશ પાસે આવી.
"આપણે શ્રમજીવી નહીં, યશ. આપણે ભાગ્યના ઘડવૈયા બનીશું. યાદ છે, જ્યારે પ્રોજેક્ટ પર રોક લાગી હતી, ત્યારે તને કેવું લાગ્યું હતું? લાચાર. તું બીજા કોઈના નિયમો અને બીજા કોઈના પૈસા પર નિર્ભર હતો. જો આપણે સફળ થઈશું, તો નિયમો પણ આપણા હશે અને નિર્ણયો પણ. તારી પાસે ટેકનિકલ ક્ષમતા છે, અને મારી પાસે ફાઇનાન્સિયલ રણનીતિ. તું માળખું ઊભું કરીશ, અને હું તેના પાયામાં મજબૂત મૂડીરોકાણ કરીશ."
નિધિએ યશના ખભા પર હાથ મૂક્યો. "યશ, ડરવાની જરૂર નથી. આપણે એકબીજા માટે કટોકટીમાં ઢાલ બની શકીએ છીએ. એક વાર આ વાત આપણે પુરવાર પણ કરી છે. હવે, શું આપણે એકબીજા માટે સામ્રાજ્ય ઊભું કરનારા ભાગીદાર નહીં બની શકીએ?"
ત્યારે યશને તેના પિતાના શબ્દો યાદ આવ્યા: 'યશ, તું હંમેશા કહેતો આવ્યો છે કે તારા માટે શું યોગ્ય છે, તે અમે તારાથી વધારે જાણીએ છીએ.' પણ આજે, નિધિ સાબિત કરી રહી હતી કે તે યશના સપનાને તેનાથી પણ વધારે સારી રીતે સમજી શકે છે.
યશે મનોમન મન મક્કમ કરી લીધું. 'ચાલો, હવે વિચાર આવ્યો જ છે તો પછી એક વાર પૂરો પ્રયત્ન પણ કરી જોઈએ. કદાચ ભાગ્ય પણ આજ લખાઈને આવ્યું હોય.'
તરત જ નિધિને પૂછ્યું, "આપણે નામ શું રાખીશું?" યશે બારીની બહાર જોતાં પૂછ્યું, તેના ચહેરા પર નવું સ્મિત હતું. તે 'હા' કહી ચૂક્યો હતો.
"નામ?" નિધિની આંખો ચમકી. "હમણાં નામ નહીં, યશ. પહેલા યોજના. એક મહિના સુધી, આપણે કોઈને કહીશું નહીં. તું તારા વર્કપ્લેસ પરથી ડેટા લાવ, હું બેંકિંગ અને કાનૂની જોગવાઈઓ પર સંશોધન કરું. આપણે આ નિર્ણય ભાવનાત્મક આવેગમાં નથી લેવાનો. આ આપણું સૌથી મોટું એન્જિનિયરિંગ હશે. ફક્ત નર્યું સાહસ નહીં, પણ વિચારીને મજબૂત પ્લાનિંગ સાથેનું આયોજન."
🌑 એક મહિનાની ગુપ્ત તૈયારી
પછીના એક મહિના સુધી, યશ અને નિધિનું લિવિંગ રૂમ તેમનું કોર્પોરેટ હેડક્વાર્ટર બની ગયું.
યશ તેની હાલની કંપનીના પ્રોજેક્ટ્સ, ખર્ચાઓ અને સપ્લાય ચેઈનના આંતરિક ડેટાનું વિશ્લેષણ કરતો હતો. તે સમજતો હતો કે એક નવી કંપની તરીકે તેને કયા જોખમોનો સામનો કરવો પડશે: મોટી કંપનીઓની ઈજારાશાહી, ઊંચો પ્રારંભિક ખર્ચ અને નવા કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવાની મુશ્કેલી. આ બધું સમજવામાં તેણે પોતાની રાતોની ઊંઘ હરામ કરી દીધી હતી.
બીજી તરફ, નિધિનું બેંકિંગ જ્ઞાન કામ લાગ્યું. તેણીએ 'અમર ઇન્ફ્રાકોન'ના પ્રોજેક્ટ ખાતાને ફ્રીઝ થતો બચાવવા માટે જે કાયદાઓનો અભ્યાસ કર્યો હતો, તે હવે તેમને પોતાની આગામી કંપનીના નિયમો ઘડવામાં ઉપયોગી થઈ રહ્યા હતા. તેમણે લેન્ડિંગ (ધિરાણ) નીતિઓનો અભ્યાસ કર્યો, કાયદાકીય માળખું (પાર્ટનરશિપ કે પ્રાઇવેટ લિમિટેડ?) નક્કી કર્યું. નિધિએ બેંકની અંદરની ગતિવિધિઓનો ઉપયોગ કરીને, પ્રારંભિક મૂડીરોકાણ (Seed Funding) માટેના શ્રેષ્ઠ વિકલ્પો અને સરકારી યોજનાઓ ઓળખી કાઢી.
એક રાત્રે, નિધિએ યશ સામે એક પાવરપોઇન્ટ પ્રેઝન્ટેશન ખોલ્યું.
"યશ, તું જોઈ શકે છે," તેણીએ કહ્યું. "જો આપણે સુરક્ષિત રીતે ચાલીએ, તો પહેલા ત્રણ વર્ષમાં જ આપણે 'અમર ઇન્ફ્રાકોન'ના હેડ ઓફ સ્પેશિયલ પ્રોજેક્ટના પગાર કરતાં બમણી આવક કમાઈ શકીશું, પણ... તેના માટે જો આપણે બે જોખમી નિર્ણયો લઈએ તો જ."
"કયા બે જોખમી નિર્ણયો?" યશે આતુરતાથી પૂછ્યું.
"પહેલું: તારે તારી આરામદાયક નોકરી છોડવી પડશે. બીજું: મારે પણ મારી બેંકિંગ જોબ છોડવી પડશે. આપણે બંનેએ કંપનીમાં પૂરો સમય આપવો પડશે, નહીં તો ફાઇનાન્સિયલ ટેકો નબળો પડશે."
યશે ઊંડો શ્વાસ લીધો. નોકરી છોડવી એ એક મોટો પડકાર હતો. તે માત્ર પગાર જ નહોતો, તે એક સામાજિક પ્રતિષ્ઠા પણ હતી.
"ઠીક છે," યશે અંતે ગંભીર અવાજે કહ્યું. "આપણે બંને રાજી છીએ. હવે તું મને કહે... આપણે આપણું સામ્રાજ્ય કેવી રીતે ઊભું કરીશું?"
નિધિની આંખોમાં વિજયની ચમક હતી. "આપણે બેંકિંગ ક્ષેત્રના પ્રોજેક્ટ્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીશું. જ્યાં બેંકને ખબર હોય કે તેમની સામે માત્ર એક સિવિલ એન્જિનિયર નથી, પણ એક બેંકિંગ નિષ્ણાત ભાગીદાર પણ છે. આપણે નામ આપીશું..."
તેણે લેપટોપની સ્ક્રીન પર ટાઇપ કર્યું:
યશ-નિધિ કન્સ્ટ્રક્શન્સ અને ફાઇનાન્સિયલ સોલ્યુશન્સ
"આપણી સફળતા એન્જિનિયરિંગ અને ફાઇનાન્સ – બંનેના મજબૂત આધાર પર ઊભી રહેશે," નિધિએ કહ્યું.
નિધિની રજૂઆત અને પ્લાનિંગથી યશ તો માથું ખંજવાળતો રહ્યો. આટલા ઓછા સમયમાં નિધિએ કેટલું સરળ, સચોટ અને મજબૂત પ્લાનિંગ કરી નાખ્યું હતું!
💥 પિતાનું ત્રીજું તીર
બીજા દિવસે સવારે, યશ અને નિધિએ તેમના માતા-પિતા સાથે આ તેમના સાહસ બાબતે સવારના નાસ્તાના સમયે બધા ભેગા થાય ત્યારે ગંભીરપણે વિગતવાર ચર્ચા કરવાની હિંમત કરી. આ માટે નિધિએ તેના પિતા નટવરલાલને પણ ચાનું આમંત્રણ આપ્યું હતું.
યશના પિતા હરગોવનદાસે તેમની બંનેની વાત શાંતિથી સાંભળી. નિધિના પિતા નટવરલાલ પણ ત્યાં હાજર હતા.
યશે તેઓને આખી યોજના, આંકડાઓ અને જોખમો વિશે સમજાવ્યું.
વાત પૂરી થઈ, ત્યારે રૂમમાં ફરી એકવાર નીરવ શાંતિ છવાઈ ગઈ. યશ ગભરાતો હતો કે તેમના પિતા તેમને આ પગલું ભરવાની મનાઈ કરશે...
ત્યારે હરગોવનદાસે ઊંડો શ્વાસ લીધો. "બેટા, જ્યારે તારા પ્રોજેક્ટ પર સંકટ આવ્યું હતું, ત્યારે તારી વાત સાંભળીને સમજીને અમે તને બે મોરચાની લડાઈ લડવાનું કહ્યું હતું. એક કાનૂની અને બીજી બેંકિંગ. નિધિએ એ વખતે તારો બેંકિંગ મોરચો મજબૂત કર્યો હતો."
એટલું કહી થોડી વાર રોકાઈને તેમનું સ્મિત વિસ્તર્યું: "અને હવે, તમે બંને... ત્રીજા મોરચાની લડાઈ લડવા જઈ રહ્યા છો. જે છે આત્મનિર્ભરતાનો મોરચો!"
નટવરલાલે ઉમેર્યું: "અમે હંમેશા ઈચ્છતા હતા કે તમને એવા જીવનસાથી મળે જે તમારા કામને સમજે. અમને ખબર હતી કે તમે બંને એકલા હોત તો આ જોખમ ન લેત. પણ હવે તમે બે મજબૂત ધરી બની ગયા છો. આગળ વધો, બેટા. અમને તમારા બંને પર ખુબ જ વિશ્વાસ છે."
યશ અને નિધિએ એકબીજા સામે જોયું. તેમના પિતાઓનું સમર્થન, તેમના **'એરેન્જ કમ લવ મેરેજ'**ની સ્થાપના પાછળનું તેમનું ત્રીજું અને સૌથી મજબૂત તીર હતું.
તે જ ક્ષણે, યશે તેની કંપનીને રાજીનામું આપવાનો નિર્ણય લીધો. હવે, એક નવો અધ્યાય શરૂ થવાનો હતો, જેમાં તેઓ માત્ર એક પતિ-પત્ની નહીં, પણ એક વ્યવસાયિક ભાગીદાર હતા, જેઓ ભારતીય કન્સ્ટ્રક્શન અને ફાઇનાન્સ ક્ષેત્રમાં પોતાનું સામ્રાજ્ય સ્થાપવા માટે તૈયાર હતા.
(ક્રમશઃ)
