"'म्युट' नवरा"
“तो बोलतो… पण त्याच्या मौनात”
कधी कधी मला खरंच वाटतं –
ह्याच्या आईने याला नऊ महिने पोटात फक्त ‘शांत’ राहायला शिकवलं होतं का?
म्हणजे काय ना, घरातल्या सगळ्या गप्पा मी एकटीने भरून काढाव्यात का?
माझं लग्न ठरताना घरचे म्हणाले,
“खूपच शांत स्वभाव आहे हो मुलाचा.”
माझ्या बाबांनी मोठ्या विश्वासानं म्हटलं,
“बोलक्या मुलीला शांत नवरा हवेच!”
पण लग्न झाल्यावर कळलं –
हा ‘शांत’ नसून ‘अबोल’ आहे!
दिवसभरातून जर तीन वाक्यं बोलली, तर समजायचं आज याने "गप्पांचा कोटा" ओलांडलाय!
पहिलं वाक्य – “चहा आहे का?”
दुसरं – “बॅग कुठे ठेवली आहेस?”
तिसरं – “झोपतो आता.”
बस्स! एवढंच!
कधी कधी मला वाटतं,
मी ह्या घरात बायको नाही, एक RJ आहे –
नॉनस्टॉप बोलणं आणि फक्त एक कावू श्रोता – तोही 'नॉन-रिऍक्टिव'.
मुलं गोंधळ घालतात –
मी चिडते, ओरडते, संतापते…
हा काय करतो? वर्तमानपत्र उलटतो.
आभाळ कोसळलं तरी याच्या चेहऱ्यावरच्या ‘शांती’ला काही फरकच नाही.
एकदा तर गॅस संपल्यावर मी भडकून म्हणाले –
“गॅस संपलाय!”
तो फक्त म्हणाला – “हो का?”
म्हणजे इतकं बोलून गॅस परत यायचा होता का?
माझं बोलणं म्हणजे डोंबाऱ्याचा खेळ – चढ-उतार, थ्रिल!
आणि याचं बोलणं?
पाण्यात भिजलेल्या मातीच्या दोन कपांसारखं – आवाजही नाही, प्रतिक्रिया नाही.
मी रागावले,
मी भांडले,
मी रडले,
पण तो?
शांतच.
कधी वाटायचं, हा माणूस आहे की एका मोठ्या 'म्युट' बटणावर चालणारा यंत्रमानव?
एकदा मुद्दाम विचारलं,
“तुला काही बोलायचंच नाही का? लग्न केलंय की उपवास?”
तो शांतपणे म्हणाला –
“तुझं ऐकणं पुरेसं असतं.”
...असं कुणी बोलतं का?
पण हळूहळू समजत गेलं –
हा बोलत नाही, म्हणून त्याला काही कळत नाही, असं नाही.
तो बोलत नाही, कारण त्याला सगळं समजतं!
माझ्या चेहऱ्यावरची चिंता, आवाजातला थकवा –
सगळं ओळखतो तो.
कधी चहा पुढे ठेवतो,
कधी मुलांना आपसूक संभाळतो,
कधी मला फक्त एक कव्हर ओढून देतो…
शब्दांशिवाय प्रेम व्यक्त करतो.
आता वाटतं –
बोलणं हवं, पण नात्यात मौनाचंही एक स्थान असतं.
मौन म्हणजेच प्रेमाचं खोल, गुप्त रूप!
मी जितकी ‘लाईव्ह’ आणि ‘रिऍक्टिव’ आहे,
तो तितकाच ‘स्पंज’ – सगळं ऐकणारा, साठवणारा.
मी वादळ, तो सागर.
मी ज्वालामुखी, तो हिमालय.
मी एखाद्या क्षणी जोरात ओरडते,
“हे काय चाललंय? किती वेळा सांगितलं?”
मुलं घाबरतात.
तो मात्र फक्त म्हणतो –
“आईची कामं वाढवू नका.”
आणि पुन्हा शांत.
कधी विचारते –
“तू असं शांत कसं राहतोस? काही मत नाही? काही राग नाही?”
तो हसतो – मौनाचं छोटंसं हास्य.
माझ्या आतले स्फोट त्या हास्यात विरघळतात.
कधी मी गोंधळलेली असते –
कपाट विस्कटलेलं, मन कोलमडलेलं…
तो फक्त बाजूला उभा राहतो.
काहीही न बोलता, पण सगळं समजून घेणारा.
आणि हाच त्याचा प्रेमाचा मार्ग आहे.
त्याला बोलून दाखवायचं नसतं –
त्याला दाखवायचंच नसतं!
त्याचं प्रेम हे कृतीतून असतं –
भांडी विसळलेली नसतील तर ती धुणं,
बिलं भरायची वेळ आली तर गप्पच फोन हातात घेणं,
मुलांना अभ्यास करत नसताना हळूच मदतीला जाणं…
तो प्रेम ‘बोलून’ करत नाही –
तो प्रेम ‘साथीने’ करतो.
आता इतक्या वर्षांनी मी आमच्या नात्याकडे बघते –
तेव्हा जाणवतं,
मी वाऱ्यासारखी आहे – गोंगाट करणारी, हलकीशी अस्थिर, उत्साही.
आणि तो?
तो झाडासारखा – शांत, स्थिर, पण मुळांमध्ये घट्ट रोवलेला.
माझं बोलणं त्याच्या मौनाला अर्थ देतं,
आणि त्याचं मौन माझ्या गोंगाटाला एक अर्थपूर्ण थांबा देतं.
आणि म्हणून जेव्हा कुणी विचारतं,
“तुझा नवरा काही बोलत नाही का ग?”
तेव्हा मी हसते आणि म्हणते –
“तो बोलतो… पण ऐकायला हवं त्याचं मौन!”
नवरे बोलत नाहीत म्हणून ते नातं कमी मजबूत नाही होत,
आणि बायका बोलतात म्हणून नातं जास्त मजबूत होतं.
म्हणजे, बोलणं आणि शांत राहणं हे दोन्ही नात्याच्या भिन्न रंगांप्रमाणे आहेत.
तर हे बोल अबोल. नात्याचा ‘कोड’ असाच आहे —
“नवरा शांत असेल तर बोलकी बायका त्याला रंग देतील,
आणि बायका बोलतील तर नवरा त्यांना शांततेची साथ देईल.”
कधी कधी वाटतं – हा असा नवरा फक्त माझाच आहे का?
पण जेव्हा इतर बायका त्यांच्या सतत बोलणाऱ्या नवऱ्यांपासून सुटकेचा मार्ग शोधत असतात,
तेव्हा मी माझ्या अबोल नवऱ्याकडे बघून म्हणते –
"थोडा कमी बोलतो, पण खूप ऐकतो.
आणि हाच माणूस, माझ्या आयुष्याचा सच्चा श्रोता आहे."
असंच नातं – दोघांचं एकत्रित ‘शांत’ आणि ‘शब्द’ असतं!
अबोल नवऱ्याच्या गप्प गप्प प्रेमात जेवढं खरं असतं, तेवढं कुठल्याच शाब्दिक कवितेत नसतं."
तुमचं काय मत?
सौ तृप्ती देव
भिलाई छत्तीसगड
