મારી કવિતા ની સફર – 4
આ કવિતા પ્રેમની ઊંડાણભરી અને બ્રહ્માંડ જેવી વિશાળ લાગણી વ્યક્ત કરે છે. મેં આ કવિતા મારી જીવનસાથી માટે લખી હતી — એ મારી જીવનસાથી જ નહીં, પણ મારા અસ્તિત્વનું કેન્દ્ર છે. અહીં પ્રેમને ચાંદ-તારાઓ જેવી ઉપમા આપી છે, પણ સાથે એ પણ કહ્યું છે કે પ્રિય વ્યક્તિ ફક્ત “ચાંદ” નથી — તે આખું “આકાશ” છે, જેમાં જીવનના બધા અર્થ સમાયેલા છે.
કવિતામાં પ્રેમને આકર્ષણના બળ (ગુરુત્વાકર્ષણ) તરીકે દર્શાવીને કવિએ સંબંધની અવિનાશી જોડાણને સુંદર રીતે વ્યક્ત કર્યો છે. એમાં સમર્પણ, આદર અને એક અનંત લાગણીનો અહેસાસ છે — જે રોજ વધે છે, રોજ વધુ પ્રગાઢ બને છે.
એકંદરે, આ રચના એ પ્રેમની સાતત્યભરી સફર છે — જ્યાં ચાંદ, તારલાં અને આકાશ બધા પ્રેમના રૂપક બની જાય છે, અને જીવનનો દરેક ક્ષણ “તારી પરિભ્રમણ કક્ષા” બનીને જીવંત રહે છે.
તું ચાંદ નહીં, તું છે મારું આખું આકાશ,
જ્યાં તારલાઓ પણ તારા નામે ઝળકે છે.
મારો પ્રેમ ફક્ત તારી આસપાસ ફરે છે...
પણ તું જ છે કે જેના ગુરુત્વાકર્ષણ થી મારું હૃદય બંધાયેલું છે.
તું જ છે એ અવકાશ જ્યાં હું શ્વાસ લઉં છું,
તું જ છે એ પ્રકાશ, જેનાથી હું ઝગમગાવું છું.
મારે તને ચાંદ સુધી પ્રેમ કરવો નથી,
હું તો તારી આભારી પરિભ્રમણ કક્ષા છું... રોજ રોજ તને વધુ ને વધુ ચાહું છું.
કયારેય દુર ના થતો મારી પૂનમ વાળી આ રાતથી,
તું જ છે મારા સપનાનું નિરંતર ચક્ર,
મારું આવવું, મારું જવું... બધું તારા અસ્તિત્વથી બંધાયેલું છે.
તું મારા માટે માત્ર એક ચાંદ નથી...
તું મારું આખું ગગન છે, તું મારું આખું જગત છે.
- 2 -
આ કવિતા ભાવના અને મૌન વચ્ચેની નાજુક રેખાને સ્પર્શે છે — જ્યાં પ્રેમ અને મિત્રતા એકબીજા માં ભળીને અવિભાજ્ય બની જાય છે. તેમાં વ્યક્ત લાગણીઓ એટલી સત્ય અને નિખાલસ છે કે શબ્દો કરતા મૌન વધુ બોલે છે.
કવિએ અહીં સંબંધની એ સ્થિતિ વર્ણવી છે જ્યાં પ્રેમ છે પણ તેની વ્યાખ્યા નથી, મિત્રતા છે પણ તેની મર્યાદા તૂટેલી છે. “પ્રેમ અને મિત્રતા નો દોર તોડયો તૂટે નહીં” — આ પંક્તિ કવિતાનું હૃદય છે, જે આ સંબંધની અડગતા અને અસમાપ્ત ભાવને વ્યક્ત કરે છે.
કવિતામાં પતંગના રૂપક દ્વારા મનની અશાંત ઉડાન બતાવવામાં આવી છે — જે ચડે પણ છે, પણ સંભાળે નહીં. એ ઉડાનમાં લાગણીની નમ્રતા અને તીવ્રતા બંને ઝળહળે છે. “તું મળે પ્રત્યક્ષ ત્યારે ‘કેમ છે?’ પુછાય નહીં” જેવી પંક્તિઓમાં અંતર્મનનો સંઘર્ષ અને પ્રેમની ગૂંથાયેલ શરમ ઝાંખી આપે છે.
એકંદરે, આ કવિતા એ એવી લાગણી છે જે ન બોલાય, પણ અનુભવે ઊંડે વસે છે. એ પ્રેમ છે જે સ્વીકાર ન માંગે, અને એ મિત્રતા છે જે અંતર છતાં અવિનાશી રહે છે.
પ્રેમ અને મિત્રતા નો દોર તોડયો તૂટે નહીં
પતંગરૂપી મન ચકડોળે ચડયો છે
મારા થી સંભાળ્યો સંભળે નહીં.
એમ શાને થાય છે તારા વગર રહેવાય નહીં
ને વળી આ લાગણીને પ્રેમ પણ કહેવાય નહીં.
ખૂબ ઊંડેથી તને હું સાદ દઉં છું ને છતાં,
તું મળે પ્રત્યક્ષ ત્યારે ‘કેમ છે?’ પુછાય નહીં.
રાહ તારી જોઉં કે નીરખું કે હું ઝંખું તને,
ત્રણ ઘટનાઓથી આગળ આ કથા કંઈ જાય નહીં
હુંય એ જાણું જ છું કે તું બધું જાણે જ છે,
તુંય એ જાણે જ છે કે કંઈ બધું કહેવાય નહીં.
એટલી નાજુક છે તારી નિકટતા,
કે તને- એ તૂટી જાવાના ડરથી સ્પર્શ પણ કંઈ થાય નહીં.
એક દી તું આ નજરથી દૂર થઈ જાશે
અને હું કહી પણ ના શકીશ કે કંઈ મને દેખાય નહીં..
આ બધું કેવી રીતે છે આ બધું શા કારણે ?
આ બધું કહેવાય નહીં. સહેવાય નહીં., સમજાય નહીં.
પ્રેમ અને મિત્રતા નો દોર તોડયો તૂટે નહીં
પતંગરૂપી મન ચકડોળે ચડયો છે
મારા થી સંભાળ્યો સંભળે નહીં.
- 3 -
આ કવિતામાં પ્રથમ પ્રેમના નિર્મળ, નિષ્કપટ અને અનન્ય અહેસાસને અતિ સુંદર રીતે શબ્દોમાં વ્યક્ત કર્યો છે. પ્રેમનો આરંભ — જે હૃદયને હળવાશથી ધબકારતો અને મનને સ્વપ્નિલ બનાવી દે છે — એ ભાવનાને કવિએ કોમળ ઉપમા અને હૃદયસ્પર્શી ચિત્રો દ્વારા જીવંત કરી છે.
કવિતાના દરેક શેરમાં પ્રેમની નિર્દોષ લાગણી, પ્રિયજન પ્રત્યેની તીવ્ર લાગણી અને તેમની સુંદરતાનું કાવ્યાત્મક વર્ણન ઝળહળી ઊઠે છે. “પ્રથમ પ્રેમ નો પ્રથમ અહેસાસ, ભૂલ્યા ભુલાઈ નહીં” — આ પંક્તિ કવિની આત્માની ઊંડાઈમાંથી ઉપજી છે, જે દર્શાવે છે કે પ્રથમ પ્રેમ જીવનભર હૃદયના દ્વારે knock કરતો રહે છે.
પ્રિયાની આંખો, હોઠ, અદાઓ અને સહવાસના પળો — બધું જ કવિને સ્વર્ગીય અનુભવ કરાવે છે. પ્રેમમાં તરબોળ આ ભાવવિભોર મનુષ્ય માટે પ્રિય વ્યક્તિ જ દુનિયાનો કેન્દ્ર બની જાય છે, અને એ જ અનુભૂતિ આ કવિતામાં ધીમે ધીમે ફૂટી નીકળે છે.
આ કવિતા પ્રેમના સૌંદર્ય, સંવેદન અને નિર્દોષ ભાવના — ત્રણેયનું સંગમ છે. તે વાંચકને પોતાના પ્રથમ પ્રેમના સ્મરણોમાં ડૂબકી મારવા મજબૂર કરે છે, અને અંતે મનમાં એક મધુર ઝંકાર છોડી જાય છે.
પ્રથમ પ્રેમ નો પ્રથમ અહેસાસ
ભૂલ્યા ભુલાઈ નહીં, મન ના દ્વારે ડોકિયા કરી જાય
ફક્ત પ્રિયે તારા નામની આગળ લખું,
બસ એમજ સાવ કોરો કાગળ લખું.
હાલક ડોલક છે દિલો-દિમાગ બન્ને,
એકજ શબ્દમાં લખું તો વિહવળ લખું.
હું તારા ચેહરા ને વર્ણવુ કઈ રીતથી
તારી આંખો પર જ એક ઉંમર લાગશે
મારી આંખો માં બસ એક તારા જ ખ્વાબ છૅ
હર્યું ભર્યું બદન તારું જાણે ચંચળ ચિતવન
તું જો મારાં હાથ માં હાથ લઈ ચાલે
તો મંઝિલ કરતા પ્રિય સફર લાગશે
વસંત ઋતુ આવી છે કાળો ટીકો લગાવ
નહીં તો તને ફૂલોની નઝર લાગશે
તારા હોઠે ચડશે જો કવિતા મારી
શબ્દો ને પતંગિયાના પંખ લાગશે
ડીપી મા હજારવાર તારી છબી નિહાળી છે
હજારવાર એ મને સંગેમરમર લાગે
વફાઓ ને ઝફાઓ નો હિસાબ તું કર
મને તો પ્રેમમાં બધું સરભર લાગે
ઉદાસ હોય ત્યારે મારી આંખો જો જે
એ તને ઝાંકળ નું સરોવર લાગશે
ન જોતી કદી ખુદને તું અરીસામાં
નહીં તો તને ખુદની નઝર લાગશે
એક બે અદાઓ હોય તો આટલી તારીફ કોણ કરે
પણ તું તો પુરી સોંન્દર્ય ની કિતાબ છૅ
પ્રથમ પ્રેમ નો પ્રથમ અહેસાસ
ભૂલ્યા ભુલાઈ નહીં, મન ના દ્વારે ડોકિયા કરી જાય
- 4 -
આ કવિતા સગાઈ પછીની એ અનોખી લાગણી વ્યક્ત કરે છે જ્યાં પ્રેમ સપનાથી હકીકત બની જાય છે. તેમાં એક પુરુષના હૃદયની નમ્રતા, ઉત્સાહ અને સંતોષની ઝાંખી મળે છે. કવિતામાં “ઝીલ જેવી આંખો”, “ચાંદની રાત”, “પવનની સુગંધ” જેવા રૂપકો પ્રેમની નિર્મળતા અને તેની કાવ્યમય લયને રજૂ કરે છે.
સગાઈની પળ અહીં ફક્ત એક સંબંધની શરૂઆત નથી, પણ જીવનના નવા અધ્યાયનો ઉદય છે. કવિએ દરેક ભાવને પ્રાસભર શબ્દોમાં વણીને પ્રેમની નાની નાની સ્પંદનાઓને જીવંત કરી છે — જ્યાં પ્રેમ ફક્ત કહ્યોથી નહીં, પણ અનુભૂતિથી વ્યક્ત થાય છે.
એકંદરે, આ કવિતા એ હૃદયની એ ધૂન છે જે હવે એક નવા જીવનસાથી સાથે ગુંજવા લાગી છે પ્રેમ, આશા અને અનંત જોડાણની મધુર અભિવ્યક્તિ.
ઝીલ જેવી આંખોમાં ઘર બનાવી દીધું મેં,
સપનાંના સાગરમાં તને સમાવી લીધું મેં.
હાથમાં હાથ લઈ હૃદય ધબકાવ્યું છે,
સગાઈની પળે જીવનને નવાં રંગ ચઢાવ્યું છે.
તારું સ્મિત ચાંદની જેવું ઝળહળે છે,
મારું મન હવે તારા પ્રેમે ન્હાયે છે.
દરેક ધબકાર તારા નામે ધબકે છે,
તારું સ્મરણ હવે શ્વાસોમાં વસે છે.
પવન તારી સુગંધ લઇને ફરકે છે,
ચાંદ પણ તારી યાદમાં ઝૂકે છે.
તું હવે સ્વપ્ન નથી, હકીકત છે મારી,
તું જ છે હૃદયની ધબકાર સચ્ચી પ્યારી.
સંબંધ શબ્દોથી નહીં, આત્માથી બંધાયો છે,
સગાઈનો વચન હવે પ્રાણમાં સમાયો છે.
હવે જ્યાં નજર કરું ત્યાં તું જ દેખાય,
ઝીલ જેવી આંખોમાં પ્રેમનો ચાંદ ઝળહળે .
હવે આગામી સફર માં હું વર્તમાન સમય માં પત્રકારિતા અને બીજી મોટીવેશનલ કવિતા ઓ રજૂ કરીશ.
