💡 પ્રકરણ ૧: પ્રકાશનું પ્રસારણ (Prakashnu Prasaran)
વર્ષ: ૨૦૪૦. સ્થળ: પોરબંદર નજીક, ખડકાળ દરિયાકિનારો.
સૂર્યાસ્તનાં કેસરી અને સોનેરી કિરણો અરબી સમુદ્ર પર ઢોળાઈ રહ્યાં હતાં. પશ્ચિમ ગુજરાતના આ અંતરિયાળ દરિયાકિનારે, એક જૂના, ખખડધજ લાઇટહાઉસ જેવી દેખાતી ઇમારત ભેખડ પર એકલવાયા ઊભી હતી. સ્થાનિક માછીમારો તેને "પાગલની લાઇટહાઉસ" કહેતા, કારણ કે ત્યાં રહેતો યુવાન વૈજ્ઞાનિક, આકાશ, ક્યારેય દરિયાની ચિંતા કરતો નહોતો. તેની ચિંતા તો તારાઓની હતી.
લાઇટહાઉસની ટોચ પર, છુપાયેલી પ્રયોગશાળામાં, હવા ધીમા પાવર-હમ (power-hum) અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સની ગંધથી ભરેલી હતી. આકાશ તેની જટિલ મશીનરીની વચ્ચે બેઠો હતો, જે સંપૂર્ણપણે સૌર ઊર્જા (Solar Energy) પર ચાલતી હતી. તેના શરીર પર એક સામાન્ય સફેદ ટી-શર્ટ હતું, પણ તેની આંખોમાં બ્રહ્માંડનો ઉત્સાહ તરવરતો હતો. ૨૨ વર્ષની ઉંમર હોવા છતાં, તેના જ્ઞાને તેને યુગથી આગળનો માણસ બનાવી દીધો હતો.
"બસ... આ જ ક્ષણ," આકાશે તેના શ્વાસને બહાર કાઢતાં, કાચના કવર હેઠળના એક સુવર્ણ બટન તરફ જોયું. બટન પર તેણે સરળતાથી એક શબ્દ લખ્યો હતો: 'ગુંજ' (The Echo).
ગત એક દાયકાથી આકાશનો એક જ સિદ્ધાંત હતો: પૃથ્વી પરના માનવીય રેડિયો સિગ્નલો, જેમાં સંગીત, જાહેરાતો અને ટીવી કાર્યક્રમોના ટુકડાઓ હોય છે, તે બ્રહ્માંડમાં ભટકનાર કોઈપણ સભ્યતા માટે માત્ર અવ્યવસ્થિત 'કચરો' છે. કોઈ સભ્ય સભ્યતા તેનો જવાબ આપશે નહીં. જો તમારે બ્રહ્માંડ સાથે વાત કરવી હોય, તો તમારે બ્રહ્માંડની ભાષામાં વાત કરવી પડશે.
તેણે સૌર ઊર્જા અને રેડિયો તરંગોને ભેગા કરીને એક એવું સિગ્નલ બનાવ્યું હતું, જે ગાણિતિક અને ભૌતિક સ્થિરાંકો પર આધારિત હતું – એક સાર્વત્રિક ગાણિતિક સંકેત જે કોઈપણ બુદ્ધિશાળી પ્રાણી સમજી શકે. અને સૌથી અગત્યનું, તેને મોકલવા માટે તે સૂર્યની શક્તિનો ઉપયોગ કરવાનો હતો, જે તેની શક્તિને પ્રકાશની ગતિએ (Light Speed) લાંબા અંતર સુધી લઈ જઈ શકે.
(સ્ક્રીન પર અંતિમ કાઉન્ટડાઉન શરૂ થાય છે: ૦૦:૦૦:૦૯)
આકાશ: (પોતાની જાતને ધીમા સ્વરે) "ગણતરી સાચી છે. ૩૦૦ પ્રકાશવર્ષ દૂર સ્થિત 'ઝેનોસ-૪' સભ્યતાને આ સંદેશ મળશે... અને મને આશા છે કે તેમનો જવાબ પાછો આવતા ૩૦૦ વર્ષ લાગશે. પણ મારા વંશજો રાહ જોશે. ચોથી પેઢી..."
તેના હોઠ પર એક આછી સ્મિત આવી ગઈ. તે જાણતો હતો કે તે એક એવો ધબકાર મોકલી રહ્યો છે, જે સમયના પ્રવાહને બદલી નાખશે.
૦૦:૦૦:૦૩... ૦૦:૦૦:૦૨...
આકાશે ઊંડો શ્વાસ લીધો અને બટન દબાવ્યું.
પ્રયોગશાળામાં કોઈ જોરદાર અવાજ ન થયો, પરંતુ બહાર, લાઇટહાઉસની આસપાસ ગોઠવેલા સેંકડો સોલર રિફ્લેક્ટર્સે આકાશમાં રહેલી સૂર્યની છેલ્લી ઊર્જાને એક જ સેકન્ડના હજારમા ભાગમાં શોષી લીધી. દરિયાકિનારે એક અદ્રશ્ય, પણ પ્રચંડ ઊર્જાનો ધડાકો થયો. આજુબાજુની હવા જાણે ક્ષણભર માટે વાળી ગઈ, અને એક તીવ્ર નીલમ રંગની ચમક ઊભી થઈ, જે સીધી આકાશમાં ઝેનોસ તારા પ્રણાલી તરફ ગઈ.
આકાશ હાંફી રહ્યો હતો, તેના હૃદયના ધબકારા ઝડપી હતા. તેનું મિશન પૂર્ણ થયું હતું.
૦૦:૦૦:૦૦:૦૩ સેકન્ડ પછી...
જ્યારે આકાશ સિસ્ટમ બંધ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યો હતો, ત્યારે મુખ્ય રિસેપ્શન સ્ક્રીન પર એક નબળો, પણ અસામાન્ય રીતે તીક્ષ્ણ (sharp) પલ્સ દેખાયો. તે આકાશના સિગ્નલ કરતાં સંપૂર્ણપણે અલગ હતો. તે કોઈ ગાણિતિક સંદેશ નહોતો; તે એક પ્રકારનો ટેકનિકલ, ઓટોમેટેડ પ્રતિભાવ હતો.
આકાશ: (આશ્ચર્ય અને ભયના મિશ્રણ સાથે) "આ... આટલી ઝડપથી? આ અશક્ય છે! મારા સંદેશને ત્યાં પહોંચવામાં ૩૦૦ વર્ષ લાગવા જોઈએ! આ પલ્સનો અર્થ શું છે?"
તેણે ઝડપથી પલ્સના ડેટાનું વિશ્લેષણ શરૂ કર્યું. તે કોઈ સંદેશાવ્યવહાર નહોતો, તે કોઈ તબીબી સિગ્નલ પણ નહોતો. તે એક પ્રકારનું એન્ક્રિપ્ટેડ 'રિએક્શન કોડ' હતું, જે આકાશના સિગ્નલને કારણે સક્રિય થયું હતું.
આકાશની સ્ક્રીન પર લાલ રંગમાં ફ્લેશ થતો ડેટા: "UNAUTHORIZED BYPASS. INTRUSION PROTOCOL ACTIVATED. IDENTIFY SOURCE."
આકાશને તરત જ સમજાયું. તેણે જે મોકલ્યું, તે સંદેશ નહોતો. તે સૂર્યની ઊર્જાથી પ્રબળ થયેલો 'સાર્વત્રિક સંકેત' હતો, જેને ઝેનોસ સભ્યતાએ તેમની અદ્યતન સંરક્ષણ પ્રણાલીનો 'ફાયરવૉલ બાયપાસ કોડ' અથવા 'ઈ-લૉક' સમજ્યો હતો. તેના જિજ્ઞાસાના ધડાકાને કારણે, તેણે અનિચ્છનીય રીતે, ઝેનોસ સભ્યતાને એક મહાન ખતરા માટે 'જાગૃત' કરી દીધી હતી.
તેમનો પ્રતિભાવ—આ ઈ-લૉકનો સ્વીકાર—ઝડપી હતો કારણ કે તે એક સ્વયંસંચાલિત સંરક્ષણ પ્રણાલીનો ભાગ હતો, સંદેશાવ્યવહારનો નહીં. અને આ પ્રતિભાવ, જે હવે પૃથ્વી તરફ પ્રકાશની ગતિએ પાછો આવી રહ્યો હતો, તે એક ચેતવણી હતી, જે ૩૦૦ વર્ષ પછી પૃથ્વી પર પહોંચશે.
આકાશ: (હતાશામાં) "આ મેં શું કર્યું? મેં આમંત્રણ નહીં, પણ આક્રમણનો ધ્વજ લહેરાવ્યો છે. મારે ભૂલ સુધારવી પડશે!"
તેણે પોતાની શોધ, ગણતરીઓ અને સૌથી અગત્યનું—ઝેનોસના પ્રતિભાવની ઊર્જાની પેટર્ન—એક જૂની, મજબૂત ડિજિટલ ટાઇમ-કેપ્સ્યુલમાં મૂકી. આ ડેટા જ ભવિષ્યમાં તેની ચોથી પેઢીને, ઝોરા સાથે સમાધાન માટેની ચાવી આપવાનો હતો.
ટાઇમ-કેપ્સ્યુલ પર છેલ્લી નોંધ લખી:
"જો તમે આ વાંચી રહ્યા છો, તો હું નિષ્ફળ ગયો છું. આ એક ભૂલ છે. આ પ્રતિભાવ ૩૦૦ વર્ષ પછી તમારા સમયમાં આવશે. ઝેનોસ આવી રહ્યા છે. કોડવર્ડ: પ્રકાશનું પડઘો. ભૂલ સુધારજો."
આકાશે કેપ્સ્યુલને પ્રયોગશાળાના સૌથી ગુપ્ત ઠેકાણે, લાઇટહાઉસના પાયામાં છુપાવી દીધી.
તે દિવસે રાત્રે, પૃથ્વી પરનો સૌથી તેજસ્વી વૈજ્ઞાનિક, જેણે સમયની મુસાફરી કર્યા વિના ભવિષ્ય સાથે વાત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, તેનું રહસ્યમય સંજોગોમાં અવસાન થયું. તેનું મિશન એક મહાન રહસ્ય બનીને સમયના પ્રવાહમાં વિસરાઈ ગયું.
અને પછી, બ્રહ્માંડનું મૌન શરૂ થયું... એક ૩૦૦ વર્ષનું લાંબુ મૌન.